فاطمه تابع بردبار۱ - کارشناس ارشد، گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
سعید محرمی پور - دانشیار، گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

شب پره پشت الماسی آفت عمده محصولات خانواده چلیپائیان است که به بسیاری از حشره کش های شیمیایی مقاوم شده است. در سال های اخیر استفاده از متابولیت های ثانویه با دارا بودن خواص ضدتغذیه ای و حشره کشی نقش مهمی را در کنترل آفات بر عهده دارد. در این مطالعه، حشره کشی عصاره متانولی سرخس شترمرغی (Matteucia struthiopteris (L.) Tod) بر لارو سن سوم شب پره پشت الماسی (Plutella xylostella L.) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش های زیست سنجی نشان داد که با افزایش غلظت عصاره، میزان مرگ و میر لاروی به طور معنی داری افزایش یافت. به طوری که در غلظت های ۰۱/۱۲% و ۵۸/۲۸% به ترتیب باعث کشته شدن ۲۵% (LC۲۵) و ۵۰% (LC۵۰) جمعیت مورد مطالعه شد. در این تحقیق، اثر غلظت های زیرکشنده عصاره متانولی سرخس شترمرغی روی پارامترهای دموگرافی ازجمله جدول زندگی، جدول تولیدمثل و پارامترهای رشد جمعیت مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج حاصل، طول مراحل مختلف زیستی، باروری و میانگین طول عمر حشرات کامل به طور معنی داری تحت تاثیر غلظت های مختلف مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که افزایش غلظت به طور معنی داری سبب کاهش نرخ خالص تولیدمثل (R۰)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) و همچنین سبب افزایش مدت زمان یک نسل (T) و مدت زمان دو برابر شدن جمعیت (DT) شد. این نتایج حساسیت لارو شب پره پشت الماسی را به عصاره متانولی سرخس شترمرغی نشان داد، بنابراین استفاده از این گیاه می تواند به عنوان یکی از روشهای مناسب در مدیریت تلفیقی این آفت باشد.

متابولیت های ثانویه, سرخس شترمرغی (Matteucia struthiopteris (L.) Tod), شب پره پشت الماسی (Plutella xylostella L.), زیست سنجی, پارامترهای دموگرافی