سارا صفارپور - کارشناس ارشد، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران
محمدهادی گیویان راد - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران
پیمان بهشتی - کارشناس ارشد، عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پارس آباد مغان

این مقاله اولین مطالعه در ایران پیرامون شناسایی و تعیین کمیت ترکیب های دارای خواص آنتی اکسیدانی در روغن دانه گیاه غذایی و دارویی کاپاریس اسپینوزا (Capparis spinosa L.) که از منطقه دشت مغان جمع آوری شده می باشد. نتایج بدست آمده به صورت میانگین در سه تکرار گزارش می شوند. در روغن دانه استخراج شده به روش سوکسله با استفاده از حلال هگزان درصد کل ترکیب های غیرصابونی شونده برابر با ۳۶/۲% اندازه گیری شد. شناسایی و تعیین کمیت تعدادی از اجزای تشکیل دهنده ترکیب های غیرقابل صابونی شونده روغن که دارای خواص آنتی اکسیدانی می باشند نشان می دهد که مقدار ۲۷/۰% روغن مربوط به استرول ها بوده که غالب این دسته را بتاسیتوسترول ۶۰%، کمپسترول ۱۳% و استیگمااسترول ۱۰% شامل می شود. همچنین محتوی پتانسیل خوبی از منبع ۷% ۵ اونااسترول می باشد. ترکیب استرولی روغن دانه کاپاریس اسپینوزا با روغن بادام زمینی و روغن زیتون قابل مقایسه است. مقدار ppm۹۳ در روغن، مجموع توکوفرول ها و توکوترینول ها اندازه گیری شد که این میزان بسیار به روغن زیتون نزدیک است و نیز غنی از ایزومر گاماتوکوفرول می باشد. این روغن غنی از بتا-کاروتن ppm ۲۸۰ است که این میزان نزدیک به حداقل مقدار موجود در روغن پالم رنگبری نشده است. میزان کل ترکیب های فنولیک در روغن  ppm ۶۱/۸۶ ، بود که بسیار ناچیز می باشد.

کاپاریس اسپینوزا (Capparis spinosa L.), روغن دانه, ترکیب های آنتی اکسیدان