زریر تیموری زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد پرورش و تولید طیور، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
شعبان رحیمی - دانشیار، گروه پرورش و مدیریت تولید طیور، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
محمدامیر کریمی ترشیزی - استادیار، گروه پرورش و مدیریت تولید طیور، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
رضا امیدبیگی - استاد، گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

این آزمایش به منظور بررسی مقایسه عصاره های آویشن باغی (Thymus vulgaris L.)، سرخارگل (Echinacea purpurea (L.) Moench.)، سیر (Allium sativum L.) و آنتی بیوتیک ویرجینیامایسین به عنوان بهبود دهنده های رشد بر عملکرد جوجه های گوشتی انجام شد. تعداد ۴۸۰ قطعه جوجه یک روزه از سویه راس ۳۰۸ در قالب طرح کامل تصادفی با ۶ تیمار (شامل عصاره های آویشن باغی، سرخارگل، سیر، مخلوط عصاره ها با دوز ۱/۰ درصد، ویرجینیامایسین با دوز ۱۵/۰ درصد و گروه کنترل) و ۴ تکرار و ۲۰ جوجه در هر تکرار به طور تصادفی بین قفسه ها تقسیم گردید. در پایان آزمایش از هر تکرار ۲ قطعه پرنده با وزنی نزدیک به میانگین وزنی تکرار انتخاب و جهت بررسی درصد لاشه (۱۰۰ × وزن لاشه خالی/ وزن زنده پرنده)، درصد چربی بطنی و وزن اندامهای گوارشی، کشتار گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که در پایان هر دو مقطع ۲۱ و ۴۲ روزگی بیشترین و کمترین وزن بدن و افزایش وزن بدن به ترتیب مربوط به جوجه های تغذیه شده با جیره غذایی آنتی بیوتیک و سرخارگل بود. ویرجینیامایسین مصرف خوراک را افزایش داد، اما این اختلاف بجز با گروه سرخارگل با دیگر گروهها معنی دار نبود (۰۵/۰P>). در کل دوره پرورشی (۴۲-۱ روزگی) نیز کمترین و بیشترین ضریب تبدیل به ترتیب مربوط به تیمار آنتی بیوتیک و سرخارگل بود (۰۵/۰>P)، هر چند که در این دوره ضریب تبدیل در گروه آویشن باغی تفاوت معنی داری با گروه آنتی بیوتیک نشان نداد (۰۵/۰P>). درصد لاشه، درصد چربی بطنی و وزن اندامهای گوارشی بجز روده تفاوت معنی داری بین تیمارها نداشت. به طوری که کمترین و بیشترین وزن روده به ترتیب متعلق به تیمارهای آنتی بیوتیک و کنترل بود.

آویشن, سرخارگل, سیر, ویرجینیامایسین, جوجه گوشتی