مرضیه طاهرزاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جهرم
کیوان زندی - دانشیار ویروس شناسی، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
رامین یعقوبی - استادیار ویروس شناسی، مرکز تحقیقات پیوند اعضاء، بیمارستان نمازی شیراز
سعید تاج بخش - استادیار باکتری شناسی، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
زهرا راستیان - کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر

خانواده Avicenniaceae یکی از اعضای گیاهان مانگرو حقیقی است که دارای یک جنس، یازده گونه و چند زیر گونه می باشد. گیاه حرا با نام علمی Avicennia marina (Forssk.) Vierh. رایج ترین گونه این گیاهان در جنگلهای مانگرو ایران است. با توجه به وجود ترکیبهای بیولوژیک فعال موجود در آن و استفاده هایی که از این گیاه در طب سنتی به عمل می آید، بر آن شدیم که اثر ضد ویروسی عصاره حاصل از برگ گیاه مذکور را بر روی ویروس پولیو (سویه واکسنی) مورد بررسی قرار دهیم. در این پژوهش از محلول گلیسیرین ۱۰% به عنوان حلال جهت عصاره گیری از برگ گیاه استفاده شد. سپس سمیت عصاره حاصل بر روی سلولهای Vero مورد بررسی قرار گرفت. همچنین میزان اثر عصاره مذکور بر عفونت زایی ویروس پولیو، قبل و بعد از اتصالش به سلول مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج این مطالعه غلظتی از عصاره که موجب آثار سمی در۵۰ درصد از سلولها می شود (CC۵۰)، به میزان g/mlm ۹۶/۵۷۵۰ محاسبه شد و متعاقبا غلظتی از عصاره که مانع بروز ۵۰ درصد آثار تخریب سلولی می شود (IC۵۰)، قبل و بعد از اتصال ویروس به ترتیب g/mlm ۷/۱۴۵ و g/mlm ۳/۳۱۴ بدست آمد. در نهایت معیار SI عصاره مذکور قبل و بعد از اتصال ویروس پولیو به سلول، به ترتیب ۵/۳۹ و ۳/۱۸ محاسبه شد. با توجه به SI های بدست آمده می توان نتیجه گرفت که عصاره گلیسیرینی برگ حرا اثر قابل توجهی در ممانعت از عفونت زایی این ویروس در کشت سلول Vero داشته و می تواند کاندید مناسبی جهت بررسیهای بعدی و در نتیجه طراحی دارو با منشا طبیعی ضد ویروسی باشد.

اثر ضد ویروسی, عصاره گیاهی, گیاه حرا (Avicennia marina (Forssk.) Vierh.), ویروس پولیو