معصومه جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)
بیژن نظری - دانشیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
عباس ستوده نیا - دانشیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
هادی رمضانی اعتدالی - دانشیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
حمیدرضا جوانی - دانش آموخته دکتری آبیاری و زهکشی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

برای کنترل شوری آب وخاک از سامانه­های زهکشی استفاده می­شود که شناخت آن ها نیازمند صرف وقت و هزینه است. برای صرفه­جویی در هزینه و زمان می­توان مدل­های شبیه­سازی زهکشی را بکار برد. پژوهش حاضر، عملکرد مدل SaltMod در شبیه­سازی سطح ایستابی، حجم و شوری زهاب را ارزیابی نمود. شبیه­سازی برای سه محصول مهم دشت مغان (گندم، جو و ذرت) و سه تیمار FD، CD۷۰ و CDch انجام شد. برای بررسی زهکشی کنترل شده در مدل، ضریب کنترل زهکشی (Frd) لحاظ شد. تیمار FD برای کالیبراسیون، تیمارهای CD۷۰ و CDch برای اعتبار­سنجی انتخاب شدند. پس از شبیه­سازی، میزان مطابقت میان مقادیر واقعی و شبیه­سازی­شده بررسی شد. در شبیه­سازی سطح ایستابی، میانگین RE برای گندم، جو و ذرت به ترتیب ۳/۱۷، ۳/۱۱ و ۱۱ درصد و میانگین RMSE ۱۳/۰، ۰۷/۰ و ۰۷/۰ به دست آمد. همین شاخص­ها برای حجم زهاب ۱۶، ۲۲ و ۱۷ درصد و همچنین ۰۵/۰، ۰۷/۰ و ۰۶/۰ حاصل شد. این نتایج، دقت قابل قبول مدل را تائید می­نماید. سپس از مدل برای بررسی تاثیر عامل کنترل زهکشی، عمق آب آبیاری و عمق نصب زهکش بر سطح ایستابی، حجم و شوری زهاب استفاده گردید؛ بنابراین مدل می­تواند مدیریت­های مختلف آبیاری و زهکشی را در دشت مغان شبیه­سازی نماید.

دشت مغان, زهکشی کنترل شده, شبیه سازی ضریب کنترل زهکشی, SaltMod