ملیحه امینی - استادیار گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، جیرفت. ایران. (مسوول مکاتبات
حامد حق پرست - دکتری علوم محیط زیست، شرکت مهندسین مشاور افق هسته ای، تهران، ایران.

زمینه و هدف: دفع فلزات سمی طی فعالیت های انسانی، آلودگی بسیاری از خاک ها را به همراه داشته است. تجمع فلزات کمیاب موجب از بین رفتن حاصل­خیزی خاک و تباهی منابع آب در بسیاری از کشورها گردیده است. در سال های اخیر روش گیاه پالایی با بهره گیری از گونه های گیاهی مختلف از راه حل های با اهمیت در کنترل آلودگی خاک بوده است.  روش بررسی: در تحقیق حاضر از گیاه نی معمولی ( Pharagmites australis) برای جداسازی فلز سرب از خاک های آلوده در قالب تالاب مصنوعی استفاده شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل با دو فاکتور و سه تکرار اجرا گردید. بر این اساس مقدار سرب و سطوح مختلف غلظت سرب که موجب تنش در گیاه می شدند، به دست آمدند.   یافته ها: نتایج آزمایش در شرایط گل­خانه نشان داد با افزایش غلظت سرب در تیمارهای آزمایشی میزان جذب آن توسط بافت های زیرزمینی و اندام های هوایی گیاه افزایش می یابد هرچند تجمع فلزات در بافت های زیرزمینی معنی دار بوده است و انتقال آن و تجمع در بافت های هوایی گیاه خیلی کم­تر گزارش شده است. نتایج تجزیه رگرسیون نشان داد افزایش غلظت سرب در بافت های گیاه نی تالابی تحت تاثیر سطوح تنش این فلز تابع یک منحنی درجه دوم با ضرایب تباین بالای ۹۰% و در سطح آماری ۱ درصد معنی دار گردید. بحث و نتیجه گیری: به طور کلی نی تالابی گیاهی نسبتا مقاوم در برابر تنش فلز سنگین سرب، دارای فاکتور انتقال پایین و ظرفیت بالایی برای تجمع این فلز در ریشه خود می باشد.

گیاه پالایی, Pharagmites australis, تالاب مصنوعی, سرب, خاک های آلوده