نرگس جعفری - دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی
احمد سلحشوری - دانشیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی
ایراندخت فیاض - دانشیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی
محمد عسگری - دانشیار گروه سنجش واندازه گیری دانشگاه علامه طباطبائی

پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی مفهومی خودآگاهی برای دانش‎آموزان دوره‎ی اول متوسطه مبتنی بر اندیشه‎های شهید مطهری(ره) انجام شده است. این تحقیق از حیث هدف کاربردی، از لحاظ رویکرد کیفی و از نظر روش پژوهش، از روش تحلیلی و استنباطی استفاده شد. جامعه‎ی پژوهش شامل تعداد ۴۵ اثر از جمله مقالات و گزارش‎های تحقیقاتی دست اول شهید مطهری(ره) و مرتبط با موضوع خودآگاهی و هم‎چنین، شامل ۱۵ نفر از متخصصین در حوزه‎های فلسفه‎ی تعلیم و تربیت و روان‎شناسی تربیتی بود. روش نمونه‎گیری به‎صورت هدفمند و روش گردآوری به‎صورت کتابخانه‎ای و میدانی و ابزار مورد استفاده در بخش کتابخانه‎ای برگه‎های فیش‎برداری و در بخش میدانی مصاحبه بود. یافته‎های پژوهش نشان داد که مبانی خودآگاهی در اندیشه‎های شهید مطهری(ره) در پنج محور: ۱-ذومراتب بودن، ۲-خداجوی، ۳-اندیشه‎ورزی، ۴-آزادی معنوی و انتخاب‎گری و ۵-پویایی و بالندگی انسان، قابل تبیین است. هم‎چنین، مولفه‎های خودآگاهی شامل: ۱-خود فیزیکی و وراثتی، ۲-خود واقعی، ۳-خود آرمانی، ۴-خود اجتماعی، ۵-خود اخلاقی و معنوی و ۶-کرامت و عزت نفس می‎باشد. باتوجه به مبانی و مولفه‎های فوق، الگوی خودآگاهی برای دانش‎آموزان دوره‎ی اول متوسطه تدوین شده است.

مرتضی مطهری(ره), خود‎آگاهی, مبانی, مولفه‎ها