عرفان خداپرست - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی محیط دانشگاه تهران
حسن دارابی - دانشیار گروه طراحی محیط دانشگاه تهران
هما ایرانی بهبهانی - استاد گروه طراحی محیط دانشگاه تهران

گورستان های قدیمی در گذشته نه چندان دور با تلفیق طبیعت ، فرهنگ ، مذهب و تاریخ، مکانی برای تمدد روح و تزریق حیات از طریق ایجاد ارتباط میان دنیای زندگان و مردگان فراهم می نمود. با تاملی اندک می توان دریافت که این مناظر تاریخی ابعادی بسیار گسترده تر را در بر می گیرند. گورستان صحنه نمایش بخشی از فرهنگ بومی جامعه و روایت گر بخشی از داستان زندگیست. لزوم توجه به این ظرافت ها و پیچیدگی های دشوار در بازآفرینی این مکان-های ارزشمند تاریخی همچون عمل قلب باز منظر زخمی شهر، روشی موثر را در ادراک این جنبه های مستور و متباین می طلبد. پدیدارشناسی اگرچه مدت هاست به عنوان نگرشی نو در حوزه معماری و منظر وارد گشته است، هنوز در عمل با چالش های دشواری روبه روست. اما در این روش دادگی (givenness)، داده های حسی و بیولوژیکی جامعه و محیط تنها پس از گذر از صافی نقادی بی بدیل می تواند نقطه اتکای مستحکم شناخت باشد. در این پژوهش جمع آوری اطلاعات به شیوه مطالعه اسنادی و کتابخانه ای بوده است و بصورتی کیفی، با روشی توصیفی- تحلیلی و به کارگیری قیاسی مقوله ها با اتکا به مبانی و اصول فلسفه پدیدار شناسی سعی در تطبیق این رویکرد و لزوم بکارگیری مبانی روش شناختی آن در بازآفرینی آرمستان های تاریخی به منظور رهیافت به ماهیت درونی این مکان ها و ظهور رموز پنهان آن ها دارد. بازخوانی این معانی سبب تقویت حافظه جمعی و افزایش کیفیت، حس دلبستگی و تعلق به مکان خواهد گردید.