افسانه افضلی - استادیار، عضو هیات علمی گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان (مسوول مکاتبات)
علی فقیهی زرندی - استادیار، عضو هیات علمی گروه بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان

چکیده زمینه و هدف: امروزه روش دفن بهداشتی به عنوان آخرین راهبرد در سلسله مراتب مدیریت جامع مواد زاید جامد به شمار می­آید از این­رو نسبت به سایر روش­های دفع بهداشتی ، رایج­تر و کم هزینه­تر می­باشد. انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد زاید جامد می­تواند از اثرات نامطلوب اکولوژیکی و اجتماعی- اقتصادی جلوگیری کند. مکان­یابی محل دفن نیازمند تجزیه و تحلیل داده­های مکانی، قوانین و معیارهای قابل قبول است.  هدف از این پژوهش تعیین مکان مناسب دفن مشترک مواد زاید جامد شهری شهرستان خمینی­شهر و ۶ شهرستان مجاور آن با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره، GIS و AHP برای ارزیابی تناسب مکان های مناسب دفن با  تاکید بر دید منطقه­ای می­باشد. روش بررسی: بدین منظور لایه­های اطلاعاتی مختلف مربوط به نقشه­های منطقه مورد مطالعه تهیه شد و تلفیق آن­ها با استفاده از منطق بولین و فازی (طبقه­بندی نواحی مناسب در محدوده­ی ارزشی از ۰ تا ۲۵۵) در محیط GIS  صورت گرفت. به منظور وزن­دهی لایه­های اطلاعاتی، از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بهره گرفته شد. یافته­ها: پس از پردازش­های لازم، مکان­های پیشنهادی مناسب دفن در ۵ ناحیه و در بخش­های مرکزی منطقه مورد مطالعه با مساحت کم تر از ۱%  تعیین گردیدند. نتیجه­گیری: نتایج به دست آمده از این مطالعه می­تواند در اولویت اول تصمیم­گیری قرار گرفته و به تصمیم­گیران در انتخاب محل مناسب دفن کمک کند.

مکان یابی محل دفن, منطق فازی, منطق بولین, GIS, AHP