مهدیس میرزاطاهرمستوفی - کارشناسی ارشد آلودگی های محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات خوزستان، اهواز، ایران.
اعظم السادات حسینی الهاشمی - مدیرگروه رشته محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز،استادیار گروه آلودگی های محیط زیست، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

زمینه و هدف: آلودگی به هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای یکی از شایع ترین آلودگی ها در منطقه نفت خیز استان خوزستان می باشد. هدف از این مطالعه بررسی میزان هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای ((PAHs در پسماند های گل حفاری میدان نفتی آزادگان جنوبی بود که نمونه برداری از گل حفاری ، از ۶ دکل حفاری نفت و هم چنین یک نمونه خاک شاهد در دو فصل زمستان و بهار ۹۴-۹۳ انجام شد. روش بررسی: نمونه ها پس از جمع آوری و انتقال به آزمایشگاه، همگن شده و PAHs موجود در آن ها استخراج و با استفاده از دستگاه      GC-MS مقادیر ۱۶ ترکیب PAHs اندازه گیری شدند. علاوه بر آن مقادیر pH ، EC ، مواد آلی و دانه بندی موجود در گل مورد سنجش قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد میزان PAHs گل حفاری ایستگاه های  Pad۶۹،Pad۲۰  ، Pad۷۸ ، Pad۱۵ ، Pad۵۶  و  Pad۵۱ در فصل زمستان به ترتیب ۵۱/۲۸۴ ، ۰۳/۸۶۶ ، ۵۹/۳۵۸ ، ۸۴/۲۹۹ ، ۹۳/۶۱۲  و ۴۷/۳۸۶ و در فصل بهار ۵۴/۳۱۷ ، ۹۲/۱۲۰۹ ، ۶۱/۴۲۷ ، ۴۸/۴۹۱ ، ۷۳/۷۵۰ و ۳۸/ ۶۰۲  میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک  بودند. نتایج به دست آمده از نسبت های مولکولی نشان داد منشاء PAH کلیه ایستگاه ها مخلوطی از منابع پایرولیتیک و پتروژنیک می باشد. بحث و نتیجه گیری: طبق نتایج حاصل در تمامی ایستگاه ها ترکیبات بنزو بی فلورانتن ، بنزو کا فلورانتن و دی بنزو(ah)آنتراسن بالاتر از استاندارد کیفی خاک کانادا و نیز نمونه خاک شاهد فاقد آلودگی و عاری از ترکیبات آروماتیک چند حلقه ای بود .

PAHs, آلودگی نفتی, گل حفاری, کروماتوگرافی گازی-طیف سنج جرمی, میدان نفتی آزادگان جنوبی