مهدی گودینی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمانشاه، کرمانشاه
حاتم گودینی - دانشیار گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی البرز،کرج (مسوول مکاتبات).
فرهاد سلیمی - استادیارگروه مهندسی شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه ،کرمانشاه، ایران.

ز زمینه و هدف: صنعت پتروشیمی همانند برخی از صنایع دیگر به عنوان یکی از آلوده کننده­های محیط زیست محسوب می­شود که فاضلاب­های حاوی نیتروژن آمونیاکی این صنایع می­تواند باعث آلودگی آب و محیط زیست شود. هدف از این مطالعه حذف دو مرحله­ای نیتروژن آمونیاکی از پساب پتروشیمی کرمانشاه با استفاده از باکتری­های بومی تثبیت شده بر روی کربن فعال گرانولی می­باشد.  روش بررسی: این مطالعه به صورت پیوسته و به مدت ۶۰ روز بهره برداری در دو رآکتور با حجم موثر هر کدام ۷/۱ لیتر انجام شده است. رآکتورهای مورد استفاده به صورت بستر ثابت و با جریان روبه بالا مورد بهره ­برداری قرار گرفته­اند. از کربن فعال تثبیت شده با باکتری­های نیتریفایر و دنیتریفایر به عنوان بستر استفاده شده است. اثر غلظت اولیه آمونیاک و نیترات (mg/l۲۰۰-۵۰) و زمان ماند (h ۳-۱) در  pH ۸ و دمای ۳±۲۸ درجه سانتی گراد مورد بررسی قرار گرفت. یافته­ها: نتایج نشان داده است که با افزایش زمان ماند در هر رآکتور، راندمان نیتریفیکاسیون و دنیتریفیکاسیون افزایش یافته است. ماکزیمم سرعت نیتریفیکاسیون و دنیتریفیکاسیون به ترتیب  Kg NH۴+/m۳.d ۶۹/۲ و Kg NO۳-/m۳.d ۴۹/۲بوده است. بیش ترین میزان نیتریفیکاسیون و دنیتریفیکاسیون در زمان ماند ۳ ساعت بوده که حذف آمونیاک و نیترات با راندمان ۵/۹۹ درصد حاصل شده است. بحث و نتیجه­گیری: این مطالعه نشان داده است که باکتری­های بومی تثبیت شده بر روی کربن فعال گرانولی و استفاده از آن در یک رآکتور پیوسته رشد چسبیده با جریان روبه بالا توانایی بالایی در حذف آمونیاک داشته است.

نیتروژن آمونیاکی, نیتریفیکاسیون, دنیتریفیکاسیون, کربن فعال گرانولی