سیدعلی جوزی - دانشیارگروه مهندسی منابع طبیعی- محیط زیست، دانشکده فنی ومهندسی، دانشگاه آزاداسلامی واحد تهران شمال (مسوول مکاتبات).
سحر رضایان - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاداسلامی واحدشاهرود

زمینه و هدف: این مطالعه از تاریخ ۱/۱۱/۱۳۹۱ لغایت ۳۰/۹/۱۳۹۲با هدف بررسی اثرات محیط زیستیشهرک صنعتی فولاد جعفری در مرحله ساختمانی به انجام رسید. پروژه احداث شهرک صنعتی فولاد جعفری به مساحت ۸/۹۶هکتار با هدف تولید آهن اسفنجی و فولاد درمحدوده دهستان کمازان وسطی از توابع شهرستان ملایر صورت گرفت. روش بررسی: دراین مطالعه ابتدا کار شناسایی و بررسی وضعیت موجود محیط زیست منطقه درقالب سه محیط فیزیکو شیمیایی،  بیولوژیکی و اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به انجام رسید. بدین منظور پس از تعیین عمق و محدوده مطالعاتی کارنمونه برداری از پارامترهای هوا، خاک، آب و صوت انجام شد. بررسی اثرات محیط زیستی ناشی از مرحله ساختمانی شهرک صنعتی بر محیط بیولوژیکی نیز تاشعاع۲۵/۱۳کیلومتری ازمحدوده بلافصل یعنی فاصله تا منطقه حفاظت شده لشگردر به انجام رسید. شناسایی محیط ا قتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز با بهره گیری از نتایج سرشماری اولیه نفوس ومسکن آبان ماه ۱۳۹۰ و بازدید کارشناس محیط اقتصادی و اجتماعی پروژه وثبت مشاهدات ایشان انجام شد. به منظور تطابق کاربری پیشنهادی با توان فیزیکی و اکولوژیکی منطقه تحت بررسی، مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک به روش سیستمی و با استفاده از مدل های چند عامله ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین ایران تحت برنامه Arc GIS ودر مقیاس ۱:۱۰۰۰۰صورت گرفت. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد به منظور استقرار کاربری توسعه صنعتی، ۶/۸ درصد عرصه توان طبقه I (بسیار مناسب)، حدود ۷۵ درصد از محدوده بلافصل دارای توان طبقه II (مناسب) و حدود ۴/۱۶ درصد واجد توان طبقه III (نامناسب) می باشد. بررسی اثرات محیط زیستی احداث شهرک صنعتی فولاد جعفری به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام پذیرفت.به منظور تعیین اولویت اثرات محیط زیستی مرحله ساختمانی پروژه احداث شهرک صنعتی، ابتدا مهم ترین آلاینده های محیطی براساس وضعیت محیط زیست منطقه تحت اثر و نیز تاثیرات ناشی از عملیات ساختمانی بر هریک از پارامترها اولویت بندی شدند. دراین بین آن دسته آلاینده های اندازه گیری شده که مقادیری بالاتر از حد استاندارد داشتند براساس دو معیار اصلی اثر برمحیط طبیعی و آثار ایمنی و  بهداشتی رده بندی گردیدند. درادامه بر پایه فرآیند تحلیل سلسله مراتبی،  مقایسه زوجی و اولویت بندی بین پارامترهای یادشده به انجام رسید. دراین مطالعه با استعا نت از تکنیک بردار ویژه و با به کارگیری نرم افزار Expert Choice کار وزن دهی و تعیین اولویت فاکتورهای موثر محیطی انجام شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد در تعیین اثرات شاخص ناشی از احداث شهرک صنعتی فولاد جعفری، اثرات سوء بر محیط طبیعی با وزن ۷۵۰/۰نسبت به اثرات منفی وارد بر محیط انسانی با وزن ۲۵۰/۰ از اهمیت بالاتری برخوردارند، هم چنین با توجه به فاصله مراکز جمعیتی به محل سایت، اثرات ناشی از انتشار آلاینده های گازی و آلودگی صوتی بر سلامت و بهداشت افراد بومی قابل اغماض پیش بینی شد. در محیط طبیعی نیز اثر بر محیط فیزیکوشیمیایی با وزن ۶۶۷/۰ از امتیاز بالاتری نسبت به محیط بیولوژیک برخوردار است.  

بررسی اثرات محیط زیست, شهرک صنعتی, صنایع فولاد, مرحله ساختمانی, فرآیند تحلیل سلسله مراتبی