آریامن قویدل - عضو هیات علمی پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی (مسئول مکاتبات).
فرامرز معطر - دکتری شیمی هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران.

فلزات سنگین از عوامل مهم آلودگی منابع آبی به شمار می رود. ورود فلزات به آب های طبیعی معمولا ازمحل های تخلیه فاضلاب های شهری،کشاورزی و صنعتی صورت می گیرد. با توجه به اهمیت خطرات احتمالی بهداشتی فلزات سنگین و همچنین اهمیت اکوسیستم های آبی به ویژه رودخانه ها ، این تحقیق با هدف سنجش و اندازه گیری مقدار فلزات سرب،روی و نیکل در رودخانه گوهررود شهرستان رشت انجام گرفته است. برای اندازه گیری و سنجش مقدار این عناصر از پنج ایستگاه در نقاط مختلف رودخانه گوهررود در طی ۹ مرحله نمونه برداری انجام گرفت. نمونه ها بعد از انجام مراحل آزمایشگاهی و آماده سازی برای تعیین مقدار عناصر فلزی توسط دستگاه جذب اتمی در آزمایشگاه سازمان حفاظت محیط زیست کشور مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها بیانگر آن است که مقدار میانگین عناصر سرب ، روی و نیکل برای کل رودخانه به ترتیب عبارت است از:۳۰ ± ۳۸ ، ۱۱۹± ۱۵۶ و ۱۵ ± ۳۱ میکرو گرم بر لیتر و حداکثر مقدار این عناصر عبارت است از:  سرب ۱۶۸ میکرو گرم بر لیتر در ایستگاه ۳ ، روی ۵۱۳ میکرو گرم بر لیتر در ایستگاه ۴ و نیکل ۶۰ میکرو گرم بر لیتر در ایستگاه شماره ۴ .آزمون آنالیز واریانس نشان می دهد که بین میانگین مقادیر بدست آمده سرب در ایستگاه ها اختلاف معنی دار وجود  ندارد (۰.۲۸۴ Siglevel= , ۱.۳۰۷ F= ( ولی بین میانگین مقادیر به دست آمده عناصر روی ، نیکل در ایستگاه ها اختلاف معنی دار وجود دارد ۰.۰۰۰۰) Siglevel= , ۸.۷۸۱ F= ( ; ۰.۰۰۰۰) Siglevel= , ۶.۹۳۰ F= (. این تحقیق نشان می دهد که در مقایسه بین ایستگاه ها،عناصر اندازه گیری شده در ایستگاه های داخل شهر دارای مقادیر بیشتری بوده است. با توجه به استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست در مورد مقدار مجاز عناصر فلزی برای زندگی آب زیان در آب های سطحی، مقادیر میانگین و حداکثر اندازه گیری شده بالاتر از استانداردهای یاد شده است.از آن جا که این رودخانه یکی از مجاری تغذیه کننده تالاب انزلی می باشد، امکان بروز خطر بهداشتی بزرگ نمایی زیستی عناصر سنگین در بدن ماهیان و در نهایت انسان وجود دارد.

فلزات سنگین, آلودگی آب, تالاب انزلی, رودخانه گوهررود