ایمان میرشجاعیان حسینی - استادیار گروه مهندسی معماری، موسسه آموزش عالی وحدت، تربت جام، ایران
ریحانه دانشمندی - دانشجو کارشناسی ارشد معماری، موسسه آموزش عالی خاوران، مشهد، ایران
هانیه ژیانی اصغرزاده - دانشجو کارشناسی ارشد معماری، موسسه آموزش عالی خاوران، مشهد، ایران

گرایش به تجدد موجب بروز دگرگونی هایی در تمامی ابعاد فضایی مسکن شده و خود مفهوم خانه را دست خوش تغییر کرده است . اهمیت این پژوهش از آنجایی ناشی می شود که غفلت از آثار تجدد گرایانه و به عبارتی مدرنیته در معماری مساکن ایرانی موجب خواهد شد تا برنامه ریزی برای عوامل تربیتی در محیط امن خانه و خانواده با ناامنی روبرو گردد. یکی از عناصر خانه های سنتی ایرانی ، درون گرایی فضایی می باشد که در مفهموم کنونی تغییر یافته لذا بر آن شدیم تا در این پژوهش به بررسی سیر درون گرایی تا برونگرایی بپردازیم . محدوده زمانی را قاجاریه تا پهلوی اول در نظر گرفتیم. در این پژوهش ابتدا به مفهوم خانه و سکونت ، تحول ساختاری خانه در دوره های تاریخی ، تعاریف درونگرایی و برونگرایی در معماری و عوامل تاثیر گذار بر سیر تغییر ساختار خانه ها و چگونگی تحول خانه های سنتی از درونگرا در دوره قاجار به برونگرا در دوره پهلوی بررسی میکنیم. روش تحقیق در این پژوهش از طریق گرداوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و توصیف و تحلیل و قیاس می باشد. و نتیجه کلی از این پژوهش بر این است که ؛ معماری مسکونی ایران به دلایل گوناگون از قبیل تاثیرپذیری ایرانیان از فرهنگ تجدد گرایانه غربی و در پی آن تغییر نگرش دینی، فرهنگی، هویتی و سبک زندگی تدریجا از درون گرایی دور شده و به برون گرایی سوق پیدا می کند. در این پژوهش با بهره بردن از مبانی قید شده به ارائه راهکارهایی به جهت تداوم مفهوم درونگرایی تا حد ممکن به جهت ایجاد ساختار مناسب فضایی ، سلسله مراتب و تکریم مهمانان در عین پرداختن به بحث محرمیت خواهیم پرداخت.

خانه ، درون گرا، برون گرا ، سنت و مدرنیته، ، قاجاریه ، پهلوی