محمدرضا دهشیری - دانشیار علوم سیاسی دانشکده روابط بین الملل وزرات امور خارجه
علی عبدالله خانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مطالعات منطقه ای ( گرایش خاورمیانه و شمال افربقا) دانشکده روابط بین الملل

تحولات جهان عرب پس از سال ۲۰۱۱ در حال دگرگون ساختن شرایط و ترتیبات سیاسی و امنیتی منطقه خاورمیانه است و این دگرگونی ها منافع و امنیت بازیگران منطقه ای و از جمله امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را تحت تاثیر قرار می دهد. این تحولات که کشورهای مختلف منطقه از جمله مصر، بحرین، یمن و سوریه را در بر گرفته است، به رغم برخی ویژگی های مشترک و مشابه در هر یک از حوزه ها از مشخصه های خاص خود برخوردار است. با توجه به اهمیت تحولات اخیر جهان عرب و پیامدهای آن برای امنیت ملی کشور و همچنین تاثیرگذاری بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای ایران بر تحولات، نوشتار حاضر در پی بررسی رویکرد جمهوری اسلامی ایران در تحولات اخیر خاورمیانه در دو کشور بحرین و سوریه بر مبنای نظریه سازه انگاری است و در پی پاسخ به این پرسش است که چرا جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات اخیر در سوریه و بحرین رویکردی متمایز اتخاذ کرده است. فرضیه این تحقیق بر این مبناست که جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر مولفه هایی همچون منافع ملی و باورها و ارزش ها، رویکردی متمایز در قبال دو کشور بحرین و سوریه اتخاذ کرده است، به گونه ای که در بحرین خواهان تغییر حکومت است و در سوریه از حکومت فعلی حمایت می کند. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی است و ازاین­رو از منابع کتابخانه­ای و اسنادی برای تبیین موضوع بهره­گیری ­شده ­است.

منافع ملی, خیزش های مردمی, بحرین, سوریه, ایران, جهان عرب