منیژه کیانی پور - دانشجوی دکتری آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه اصفهان
سید ابوالفضل مسعودیان - استاد آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه اصفهان
حسین عساکره - استاد آب و هواشناسی، گروه جغرافیای دانشگاه زنجان

رطوبت جو نه تنها یک گاز گلخانه ای مهم به شمار می رود، بلکه وردش های جهانی اقلیم و چرخه آب نیز به شکل قابل توجهی تحت تاثیر این عامل قرار دارد. در این مطالعه برای بررسی الگوهای توزیع فراوانی آب بارش پذیر در ایران از فرآورده آب بارش پذیر سنجنده مودیس آکوا برای بازه زمانی ۱۳۸۱-۱۳۹۶ استفاده شد. نتایج حاصل از اجرای روش تحلیل مولفه اصلی بر روی آرایه فراوانی آب بارش پذیر در گستره ایران نشان داد چهار مولفه اول ۵/۹۵ درصد پراش کل را تبیین می کند. ارتباط هر یک از این مولفه ها با عامل ارتفاع و فاصله از دریا نیز بررسی شد. نتایج تحلیل مولفه نشان داد در بخش های داخلی، ارتفاع و در کرانه ها شرایط دمایی و فرارفت رطوبت بیشترین نقش را در توزیع فراوانی رطوبت جو ایران بازی می کنند؛ به طوری که آب بارش پذیر مناطق با ارتفاع بالاتر از ۳۰۰۰ متر کمتر از ۶ میلی متر و سواحل دریای عمان در ۶۰ درصد اوقات بالای ۲۶ میلی متر است. واکاوی پیوند میان ارتفاع و فاصله از دریا با مولفه های اصلی نیز تاییدی بر یافته های فوق بود.

آب بارش پذیر, ایران, تحلیل مولفه اصلی, توزیع فراوانی, مودیس