خدیجه احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، زراعت، علوم و تکنولوژی بذر، آگرواکولوژی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، ایران
طاهره کریمی جلیله وندی - دانشجوی کارشناسی ارشد، زراعت، علوم و تکنولوژی بذر، آگرواکولوژی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، ایران
عاطفه شجاعیان - دانشجوی کارشناسی ارشد، زراعت، علوم و تکنولوژی بذر، آگرواکولوژی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، ایران

شوری یکی از اصلی­ترین تنش­های محیطی است که جوانه­زنی و استقرار گیاهچه را تحت تاثیر قرار می دهد. به منظور ارزیابی اثر تنش شوری بر شاخص­های جوانه­زنی گیاهان دارویی همیشه بهار، سس و بزرک پژوهشی به صورت طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد در سال ۱۳۹۵ اجرا شد. تیمار­ آزمایش شامل سطوح مختلف شوری (صفر، ۲، ۴ و ۶ دسی زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان داد که اثر تنش شوری بر صفات طول گیاهچه، درصد جوانه­زنی، متوسط زمان جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی و شاخص طولی بنیه بذر در هر سه گیاه دارویی در سطح احتمال یک درصد معنی­دار شد. به طوری که بیش­ترین درصد جوانه­زنی بذر همیشه بهار (۷/۳۳ درصد) مربوط به تیمار شاهد بود و در سطوح شوری بالاتر از ۲ دسی زیمنس بر متر، درصد جوانه­زنی آن به تدریج کاهش پیدا کرد. بیش­ترین و کم­ترین درصد جوانه­زنی بذر بزرک به ترتیب مربوط به تیمار شوری ۲ دسی زیمنس بر متر (۸۲ درصد) و تیمار شوری ۶ دسی زیمنس بر متر (۴۵ درصد) بود. بیش­ترین شاخص طولی بنیه بذر سس مربوط به تیمار شوری ۲ دسی زیمنس بر متر (۴۳/۶۹۱) بود اما با افزایش تنش شوری از بنیه بذر کاسته شد. براساس نتایج این پژوهش، شوری ۲ دسی زیمنس بر متر باعث تحریک جوانه­زنی بذور سس و بزرک گردید ولی با افزایش سطح شوری از میزان شاخص جوانه­زنی کاسته شد.

بزرک, تنش غیر زنده, سرعت جوانه زنی, طول گیاهچه