علی منصوری - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
احمد احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد آگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، خوزستان، ایران
حشمت امیدی - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی و مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد، تهران، ایران

شوری یکی از محدودیت­های محیطی است که ۲۰ درصد از مزارع آبی جهان را تحت تاثیر قرار می­دهد. به منظور بررسی اثر پرایمینگ با نانوذرات کیتوزان و نانواکسید آهن، بر جوانه­زنی و رشد اولیه گیاهچه گلرنگ در شرایط تنش شوری، دو آزمایش مجزا به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه فرآوری بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد تهران در سال ۱۳۹۶ اجرا شد. در آزمایش اول اثر سطوح کیتوزان (صفر، هیدروپرایم، ۲/۰ و ۴/۰ درصد وزنی-حجمی) در شرایط تنش شوری (سطوح صفر، ۵/۲، ۵ و ۵/۷ دسی زیمنس بر متر) بر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه­زنی، میانگین مدت جوانه­زنی، طول گیاهچه، طول ریشه­چه، وزن تر گیاهچه و شاخص طولی بنیه بذر در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بود ولی بر وزن خشک گیاهچه اثر معنی داری نداشت. بهترین سطح کیتوزان برای بدست آمدن بهترین شرایط سطح ۲/۰ درصد بود. در آزمایش دوم اثر سطوح نانو اکسید آهن (صفر، هیدروپرایم، ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی­گرم بر لیتر) در شرایط تنش شوری (سطوح ذکر شده) بر تمامی صفات ذکر شده به جز طول گیاهچه، در سطح ۱درصد معنی دار بود. طبق نتایج بدست آمده بهترین سطح نانو­اکسید آهن سطح ۲۰۰ میلی­گرم بود. تنش شوری نیز بر تمامی صفات به جز وزن خشک گیاهچه در سطح ۱درصد اثر منفی و معنی­دار داشت. سطوح ۴/۰ درصد کیتوزان و۴۰۰ میلی­گرم نانو اکسید آهن نسبت به سطوح ۲/۰ درصد و ۲۰۰ میلی­گرم اثر ضعیف­تری نشان دادند که احتمالا به خاطر اثر سمیت این غلظت­ها می­باشد.

درصد جوانه زنی, شاخص طولی بنیه بذر, میانگین مدت جوانه زنی, وزن تر گیاهچه