سید اسماعیل موسوی - دانشجوی کارشناسی ارشد،گروه علوم و تکنولوژی بذر، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
حشمت امیدی - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

به منظور ارزیابی اثر تیمارهای زیستی بر شاخص های جوانه زنی، رشدی و فیزیولوژیکی گیاهچه کدوی تخم کاغذی تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شاهد تهران اجرا گردید. تیمار های آزمایشی شامل ۴ سطح شوری (صفر، ۴۰، ۸۰ و ۱۲۰ میلی مولار کلرید سدیم) و هشت سطح تیمار بیوپرایمینگ (عدم تلقیح، تلقیح با قارچ Trichoderma harzianum، تلقیح با کود زیستی ازتوبارو۱، تلقیح با کود زیستی فسفاته بارور۲، تلقیح با قارچ و کود زیستی ازتوبارور۱، تلقیح با قارچ و کود زیستی فسفاته بارور۲، تلقیح با کود زیستی ازتوبارور۱ و کود زیستی فسفاته بارور۲، تلقیح با تلفیقی از قارچ و هر دو کود زیستی) بودند. با افزایش سطح شوری از درصد و سرعنت جوانه زنی کاسته شد. تلفیق قارچ با کود زیستی فسفاته باعث شد سرعت جوانه زنی در بالاترین سطح شوری، نسبت به شاهد ۳۳ درصد افزایش یابد. نسبت طول ریشه چه به ساقه چه با افزایش شوری افزایش یافت و استفاده از تیمار کود زیستی فسفاته توانست در بالاترین سطح شوری، این شاخص را نسبت به شاهد، ۱۶/۰ سانتی متر افزایش دهد. مدت زمان لازم برای سبز شدن بذرها با افزایش سطح شوری افزایش یافت اما استفاده از تیمارهای تلفیقی قارچ با کودهای زیستی توانست این زمان را در بالاترین سطح شوری، نسبت به شاهد به طور معنی داری کاهش دهد. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد استفاده از تیمارهای تلفیقی بیوپرایمینگ می تواند اثر منفی شوری بر درصد و سرعت جوانه زنی را کاهش دهد.

باکتری, جوانه زنی, ریشه چه, سدیم کلرید