منصوره کمندلو - دانشجو کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، گرگان
حسین عجم نوروزی - استادیار گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، گرگان
محمدرضا داداشی - استادیار گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، گرگان

این پژوهش به منظور بررسی اثر اندازه بذر بر رشد و عملکرد سه رقم سویا Glycine max L. در تابستان سال ۱۳۹۰ در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی گرگان به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی، در چهار تکرار انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل دو فاکتور رقم و اندازه بذر بود که فاکتور اول در سه سطح، شامل ارقام ویلیامز، کتول و سحر و فاکتور دوم، اندازه بذر در سه سطح کوچک، متوسط و درشت در نظر گرفته شد. تجزیه واریانس داده های به دست آمده نشان داد که بین تیمارها (اندازه بذر و ارقام سویا) از نظر ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، سرعت رشد گیاه، شاخص سطح برگ، سرعت جذب خالص و عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی، اختلاف معنی داری وجود دارد. به علاوه در ارقام سویا، رقم کتول دارای بیشترین ارتفاع گیاه، سرعت رشد گیاه، شاخص سطح برگ و رقم سحر دارای بیشترین تعداد شاخه فرعی و رقم ویلیامز دارای بیشترین عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی و سرعت جذب خالص بوده اند. همچنین اثرات متقابل رقم ویلیامز در اندازه بذرهای درشت و رقم سحر در اندازه بذرهای درشت، بیشترین تاثیر را در عملکرد دانه و رقم کتول در اندازه بذرهای درشت بیشترین تاثیر را در سرعت رشد گیاه، شاخص سطح برگ و سرعت جذب خالص نشان دادند.

اندازه بذر, رقم, سویا, رشد