حسن علی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
علی سلاجقه - استاد، گروه مهندسی احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
علیرضا مقدم نیا - دانشیار، گروه مهندسی احیاء مناطق خشک و کوهستانی ، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
شهرام خلیقی سیگارودی - دانشیار، گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
مجتبی نساجی زواره - استادیار، گروه منابع طبیعی، موسسه آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

هدف این پژوهش بررسی روند متغیرهای هیدرو-اقلیمی، آشکارسازی رخداد تغییر اقلیم و ریزمقیاس نمایی متغیرهای اقلیمی طی دوره­های آتی و ارزیابی شدت و بزرگی سیلاب­های آتی بود. ابتدا روند متغیرهای هیدرواقلیمی در استان تهران با استفاده از آزمون های من-کندال و سن بررسی شد. سپس داده­های خروجی دماهای حداکثر و حداقل و بارش مدل گردش عمومی CANESM۲ تحت سناریوهای تغییر اقلیم RCP۲.۶ و RCP۸.۵ با استفاده از مدل SDSM ۴.۲.۹ ریزمقیاس شدند. در ادامه نیز از مدل HEC-HMS جهت بررسی شدت و بزرگی وقایع طی دوره­های آتی در حوزه آبخیز امامه استفاده شد. نتایج نشان داد که ۸/۲۰ و ۶/۱۴% از سری­های دمای حداکثر و دمای حداقل در دوره پایه روند افزایشی معنی­دار داشتند. درصورتی که ۵/۵% از سری­های زمانی بارش دارای روند افزایشی معنی­دار بود. بنابراین بارش ماهانه طی دوره مشاهداتی همانند دوره­های آتی، روند مشخصی نداشته، در بعضی ماه­ها روند افزایشی و در بعضی از ماه­ها روند کاهشی نشان داد. اما دماهای حداکثر و حداقل طی دوره­های آتی دارای روند افزایشی بودند. مقادیر حجم و دبی اوج سیلاب­های شبیه سازی شده تحت عنوان شدیدترین وقایع در هر دوره از نظر بزرگی برای دوره­های آتی نسبت به دوره مشاهداتی کمتر بود. مقایسه شدیدترین وقایع با یکدیگر در دوره­های مختلف بیانگر افزایش حجم و بزرگی سیلاب در سناریوی RCP۲.۶ نسبت به RCP۸.۵ بود. بنابراین، در شرایط تغییر اقلیم، انتظار می­رود تعداد سیل­ها و قدرت تخریب آن ها افزایش یافته و توصیه می­شود مدیران و برنامه­ریزان به خصوص در حوضه­های شهری به این امر توجه نمایند.

حوضه امامه, ریزمقیاس نمایی, مدل سازی بارش- رواناب, مدل CANESM۲, SDSM