سیده الهه هاشمی - دانشجوی پیشین کارشناسی ارشد، گروه تولید زراعی و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
یحیی امام - استاد،گروه تولید زراعی و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
هادی پیرسته انوشه - استادیار پژوهش، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

در این پژوهش، اثر غلظت و زمان پیش­تیمار بذر با سالیسیلیک اسید بر جوانه­زنی و رشد اولیه و اثر روش­های کاربرد آن تحت شرایط تنش شوری بر فنولوژی گیاه جو رقم ریحان در دو آزمایش جداگانه مورد مطالعه قرار گرفت.برای این منظور، اثر غلظت (در پنج سطح شاهد، ۵/۰، ۷۵/۰، ۱ و ۵/۱ میلی­مولار) و زمان (در سه سطح ۶، ۱۲ و ۲۴ ساعت) پیش­تیمارسالیسیلیکاسید در آزمایش اول و روش­های متفاوت کاربرد آن (بدون کاربرد، پیش­تیمار و محلول­پاشی در مراحل استقرار، برجستگی دوگانه و گلدهی) تحت شرایط متفاوت شوری (بدون تنش و تنش­های شوری ۶ و ۱۲ دسی­زیمنس برمتر) در آزمایش دوم بررسیشد. هر دو آزمایش بر پایه طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال ۱۳۹۳ طراحی و اجرا شد. نتایج آزمایش اول نشان داد کهپیش­تیمار سالیسیلیکاسید با غلظت ۵/۱ میلی­مولار به­مدت ۱۲ ساعت بیشترین تاثیر مطلوب را بر جوانه­زنی و رشد اولیه گیاهچه داشت که برای آزمایش بعدی انتخاب شد.نتایجآزمایش دوم نشان داد که تنش شوری ۶ دسی­زیمنس برمتر موجب کاهش طول دوره­های کاشت تا گلدهی و کاشت تا رسیدگی فیزیولوژیک و شوری ۱۲ دسی­زیمنس برمتر موجب کاهش طول دوره­های کاشت تا آبستنی، کاشتتا گلدهی و کاشتتا رسیدگی فیزیولوژیک شد. پیش­تیمار سالیسیلیکاسید موجب افزایش طول دوره­های رشد شد، درحالی­که تاخیر در کاربرد سالیسیلیکاسید از تاثیر مثبت آن کاست. محلول­پاشی در مرحله استقرار، طول دوره کاشت تا آبستنی، کاشت تا گلدهی و کاشت تا رسیدگی فیزیولوژیک را افزایش داد،اما محلول­پاشی در مرحله گلدهی تاثیری بر فنولوژی بوته­های جو نداشت. به­طور کلی، پیش­تیمار بذر یا محلول­پاشی سالیسیلیکاسید در مراحل اولیه رشد موجب تعدیل تسریع مراحل نمویناشی از تنش شوری شدو با افزایش شدت تنش شوری، کاربرد زودهنگام سالیسیلیکاسید از اهمیت بیشتری برخوردار بود.

آبستنی, استقرار گیاهچه, رسیدگی, گلدهی, نمو