ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های گندم نان بر اساس صفات فیزیولوژیک در شرایط بدون تنش و تنش خشکی آخر فصل
عنوان مقاله: ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های گندم نان بر اساس صفات فیزیولوژیک در شرایط بدون تنش و تنش خشکی آخر فصل
شناسه ملی مقاله: JR_CRGU-2-4_004
منتشر شده در در سال 1391
شناسه ملی مقاله: JR_CRGU-2-4_004
منتشر شده در در سال 1391
مشخصات نویسندگان مقاله:
رضا امیری - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی
صحبت بهرامی نژاد - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات و گروه پژوهشی بیوتکنولوژی مقاومت به خشکی دانشگاه رازی
شهریار ساسانی - استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه
خلاصه مقاله:
رضا امیری - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی
صحبت بهرامی نژاد - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات و گروه پژوهشی بیوتکنولوژی مقاومت به خشکی دانشگاه رازی
شهریار ساسانی - استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه
به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی و اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی خصوصیات فیزیولوژیک گندم نان، مطالعهای با ۸۰ ژنوتیپ گندم نان در سال زراعی ۹۱-۱۳۹۰ در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۳ تکرار در شرایط تنش خشکی آخر فصل و نرمال (بدون تنش) انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اختلاف بسیار معنیداری بین ژنوتیپهای مورد آزمایش از لحاظ تمامی صفات مورد بررسی، به استثنای محتوای کلروفیل b و کل وجود دارد. اثر محیط نیز روی عملکرد دانه، دورهی پرشدن دانه و وزن دانه در سطح احتمال یک درصد و روی محتوای نسبی آب برگ در سطح احتمال پنج درصد معنیدار بود. در اثر تنش خشکی به طور متوسط، محتوای کلروفیل a به میزان ۵۴/۳ درصد، عدد کلروفیلمتر به میزان ۲ درصد و محتوای نسبی آب برگ به میزان ۱۰ درصد کاهش و محتوای کلروفیل b و کلروفیل کل به ترتیب ۱۶/۶ و ۶۸/۲ درصد افزایش یافت. همچنین، در اثر تنش خشکی به طور متوسط، ۴۸/۲۳ درصد از عملکرد دانه، ۱۴/۱۹ درصد از طول دوره پرشدن دانه و ۱۸ درصد از وزن تک دانه کاسته و ۲۰/۲ درصد به سرعت پر شدن دانه افزوده شد. در هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی، بین محتوای کلروفیل a و b و نیز بین سرعت پر شدن دانه و طول دوره پر شدن دانه، همبستگی منفی و بسیار معنیداری مشاهده شد، در حالی که همبستگی بین محتوای کلروفیل b و کل و نیز بین سرعت پر شدن دانه و وزن تک دانه مثبت و بسیار معنیدار بود و در مقابل، همبستگی معنیداری بین عملکرد دانه با سایر صفات دیده نشد. نتایج این تحقیق نشان داد که تنش خشکی آخر فصل اثر معنیداری بر اغلب صفات مورد مطالعه و به خصوص بر عملکرد دانه داشت. بنابراین، در مناطق با اقلیم مشابه که خطر خشکی آخر فصل وجود دارد، باید از ارقامی استفاده شود که سازگار با شرایط منطقه و متحمل به تنش خشکی باشند و از اینرو، ارقام زودرسی که پتانسیل عملکرد دانه بالایی نیز دارند، در این شرایط موفقتر میباشند.
کلمات کلیدی: دوره پر شدن دانه, سرعت پر شدن دانه, عملکرد دانه, محتوای کلروفیل, محتوای نسبی آب برگ
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1296447/