علیرضا قهرمانی - دانش آموخته دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس، تهران، ایران
عبدالله قاسمی پیربلوطی - مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرقدس، تهران
حمید مظفری - گروه کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس، تهران، ایران
داوود حبیبی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، البرز، ایران
بهزاد ثانی - گروه کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس، تهران، ایران

گل ماهور (Verbascum songaricum Schrenk) گیاه دارویی چند ساله علفی متعلق به تیره Scrophulariaceae دارای خواص درمانی متعددی است. کاربرد الیسیتورهای زیستی سبب افزایش متابولیت های ثانویه در نظام های کشاورزی پایدار در راستای بهبود کیفیت مواد موثره در گیاهان دارویی می شود. به منظور ارزیابی اسپری برگی سالیسیلیک اسید بر خصوصیات فیتوشیمیایی برگ و گل گیاه دارویی گل ماهور تحقیق حاضر در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی گیاهان داوریی شهرکرد در دو سال زراعی ۹۵ و ۹۶ اجرا شد. محلول پاشی سالیسیلیک اسید در سه سطح (شاهد، ۵/۰ و ۱ میلی مولار بر لیتر) در سه مرحله بر روی گل ماهور در چهار تکرار اعمال گردید..اندازه گیری میزان فنل-کل در برگ و گل با استفاده از روش اسپکتروفتومتری (فولین سیکالچو) ارزیابی شد و همچنین میزان فنولیک اسید بر اساس اسید گالیک و فلاونوئید ها (فلاونول کوئرسیتن) در عصاره گل ماهور (به عنوان مهمترین اندام دارویی این گیاه) با استفاده از دستگاه HPLC تعیین گردید. بر اساس نتایج حاصل، اثر سالیسیلیک اسید در سال دوم بر روی ترکیبات فنل کل گل، فنولیک اسید و فلاونوئید های موجود در عصاره گل این گیاه معنی دار بود. بر اساس یافته ها می توان نتیجه گرفت، محلول پاشی سالیسیلیک اسید، باعث ارتقای ترکیبات پلی فنلی به میزان ۲۶ درصد در مقدار فلاونئید در گل از نوع فلاونول کورستین و ۲۰درصد در میزان اسید فنولیک از نوع گالیک اسید در گل گیاه دارویی گل ماهور می شود.

عصاره گل, فنل کل, فلاونوئید, فنولیک اسید, V. songaricum