مهدی سرائی تبریزی - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه مهندسی آب، تهران، ایران

پیش بینی و برنامه ریزی دقیق آبیاری گیاهان می تواند ضمن جلوگیری از تنش های احتمالی دوره ای، کارایی مصرف آب را نیز افزایش دهد. در این پژوهش، عملکرد مدل BUDGET در برنامه ریزی آبیاری در مقابل داده های تحت مدیریت کم آبیاری سویا برای دو سال زراعی متوالی ۸۸-۱۳۸۷ و ۸۹-۱۳۸۸ مورد ارزیابی قرار گرفت. این پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تیمار آبیاری سطحی شیاری شامل تیمار آبیاری کامل (تیمار شاهد)، تیمار کم آبیاری سنتی درحد ۷۵ و ۵۰ درصد جبران نقصان رطوبتی خاک و تیمار آبیاری بخشی منطقه ریشه درحد ۵۰ درصد جبران نقصان رطوبتی خاک انجام شد. هر تیمار دارای سه تکرار بود. نتایج نشان داد که شاخص های ارزیابی مدل RMSE و CRM در سال ۱۳۸۷ به ترتیب برابر ۹۱/۳ و ۱۸/۰- و در سال ۱۳۸۸ به ترتیب ۷۶/۴ و ۱۱/۰- بود. شاخص EF در سال زراعی ۸۷ و ۸۸ به ترتیب برابر ۶۹/۰ و ۷۸/۰ به دست آمد که نشان دهنده کارایی قابل قبول مدل در پیش بینی عملکرد می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که کاربرد مدل BUDGET با اصلاح ضرایب گیاهی در مراحل مختلف رشد گیاه و ویژگی های خاک و گیاه می تواند نتایج دقیق تری ارائه کند. همچنین، نتایج حاصل از تحلیل حساسیت مدل نشان داد که مدل BUDGET نسبت به عمق آب آبیاری و رطوبت اولیه خاک در تیمار آبیاری کامل حساسیت کمی دارد. 

برنامه ریزی آبیاری, سویا, کم آبیاری, مدل BUDGET