مهدی عرفانیان - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
سیما کاظم پور - دانش آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
حسن حیدری - استادیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی میزان صحت داده های باران ماهواره TRMM در ۸۷ ایستگاه سینوپتیکی ایران در مقیاس های روزانه و ماهانه انجام شده است. بدین منظور، ابتدا داده های روزانه TRMM-۳B۴۲ و ماهانه TRMM-۳B۴۳ دانلود شد. مقایسه بین داده های ماهواره ای و مشاهده ای در ایستگاه های انتخابی واقع در شش زون اقلیمی ایران (بیابانی، نیمه بیابانی، کوهستانی، نیمه کوهستانی، بیابان ساحلی و مرطوب ساحلی) در دوره آماری ۱۹۹۸-۲۰۰۹ انجام شد. برای ارزیابی داده های ماهواره ای از معیارهای آماری خطا و شاخص های مطابقت استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که ماهواره TRMM مقادیر بارندگی روزانه و ماهانه را در ۶۸% از ایستگاه ها بیش از مقادیر مشاهده ای برآورد می کند. به دلیل وجود خطای قابل توجه داده های ماهواره ای، مقادیر تخمینی TRMM در دو مقیاس زمانی به تفکیک زون های اقلیمی و ایران واسنجی شد و ضرایب تصحیح بر اساس روش رگرسیون خطی ارائه شد. بیشترین مقدار ضریب همبستگی در سطح معناداری ۰۱/۰ در دو مقیاس روزانه و ماهانه در زون نیمه کوهستانی به ترتیب برابر ۸۶/۰ و ۹۹/۰ و کمترین مقدار آن ها ۴۹/۰ و ۷۸/۰ در زون مرطوب ساحلی به دست آمد. داده های واسنجی شده TRMM در بیشتر زون ها و ایستگاه ها، مشابه یا نزدیک به مقادیر مشاهده ای است و در زون اقلیمی مرطوب شمال ایران، خطای داده های ماهواره ای کاهش نیافت.

باران, سینوپتیک, واسنجی (کالیبراسیون), TRMM