صدف فیضی - پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی (ACECR)، گیلان، ایران گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
نیلوفر عابدین زاده - پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی (ACECR)، گیلان، ایران
مهرداد خانمحمدی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
مهدی عالی پور - دانش آموخته دکتری محیط زیست - ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

نیروگاه های زباله سوز شهری بیشتر اوقات دارای اثرات بالقوه منفی، مثبت و همچنین پیامدهای ناسازگار محیط زیستی هستند. براساس رویکرد توسعه پایدار، ارزیابی اثرات محیط زیستی به مثابه یکی از ملزومات احداث نیروگاه زباله سوز شهری است که می تواند به بهره مندی بیشتر از مزایای آن، کاهش هزینه ها و رفع نارضایتی جامعه منجر شود. در نوشتار پیش رو ابتدا اثرات مطلوب و نامطلوب نیروگاه زباله سوز شهری بر محیط زیست به­تفکیک فعالیت های ساختمانی و بهره برداری پیش بینی و سپس به منظور تجزیه و تحلیل کمی اثرات نیروگاه زباله سوز شهری در شهرستان رشت برای دو محدوده پیشنهادی در دهستان لاکان و پسیخان از ماتریس ارزیابی اثرات سریع استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان داد که محدوده لاکان با امتیاز ۱۴۲- در فاز ساختمانی و امتیاز ۳۴۰- در فاز بهره برداری، گزینه منتخب برای احداث نیروگاه زباله سوز شهری است. محدوده پسیخان با امتیاز ۱۴۶- در فاز ساختمانی و امتیاز ۴۹۶- در فاز بهره برداری در اولویت اجرا قرار نمی گیرد. براساس نتایج به­دست­آمده، احداث نیروگاه زباله سوز شهری در شهرستان رشت با کاهش نیاز به دفن می تواند افزون بر پیشگیری از روند نابودی محیط زیست در منطقه سراوان شهرستان رشت، در بهبود شرایط اجتماعی و رضایت جوامع محلی منطقه نیز تاثیر مثبتی به­همراه داشته باشد. مقایسه اثرات منفی ناشی از فعالیت های اجرا و بهره برداری پروژه نشان داد که بیشترین اثر منفی در هر دو فاز مربوط به محیط فیزیکی - شیمیایی است. این اثرات به واسطه شدت فعالیت های ساخت وساز، انتشار آلاینده های گازی، دی اکسین و فوران، بوی نامطبوع و خاکستر زباله سوز ایجاد می شوند؛ همچنین اثرات متقابل پارامترهای محیط زیستی بر شدت و شعاع انتشار آن ها اثرگذار است؛ بنابراین درصورت اعمال روش های مدیریتی و طرح های بهسازی محیط زیست، زباله سوزی می تواند روش مناسبی به­منظور مدیریت پسماندها باشد.

مدیریت پسماند, زباله سوزی, آلاینده ها, ماتریس ارزیابی اثرات سریع, رشت