محمد باعقیده - دانشیار آب وهواشناسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
فاطمه میوانه - دانشجوی دکتری آب وهواشناسی شهری، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
ناهید توکلی - دانشجوی کارشناسی ارشد آب وهواشناسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

یکی از مهم­ترین عواملی که بر صنعت توریسم تاثیر می گذارند، آب­وهوا است. پژوهش حاضر مطالعه­ای میدانی مبتنی بر پرسش­نامه است که هدف آن، بررسی نقش آب­وهوا در گردشگری و اعتبارسنجی عملکرد شاخص های زیست­اقلیمی است. این پژوهش در محدوده تالاب گندمان استان چهارمحال و بختیاری، در بازه زمانی تعطیلات نوروزی ۱۳۹۶ انجام گرفته است. داده­های میدانی با استفاده از پرسش نامه با موضوعات محوری شامل احساس حرارتی، ترجیح حرارتی، زیباشناختی، رفتارهای تطبیقی و ویژگی های فردی گردآوری شده است. فراسنج های آب­وهوایی شامل دما، رطوبت نسبی، ابرناکی و باد است که هم­زمان با تکمیل پرسش­نامه به­وسیله دستگاه دیتالاگر (کالیبره­شده با استاندارد CE) اندازه گیری شده است. برای سنجش شرایط آسایش حرارتی، از شاخص های بیوکلیمایی متوسط نظرسنجی پیش­بینی­شده و دمای معادل فیزیولوژیک و در تحلیل داده ها از مدل همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شده است. نتایج نشان دادند ازنظر آماری، همبستگی قابل توجه و معنی داری بین داده های واقعی حاصل از پرسش­نامه و مقادیر برآورد­شده توسط شاخص ها وجود ندارد. شاخص های بیوکلیمایی شرایط گرمایش بیشتری را نشان داده اند در حالی که داده های واقعی بیشتر بیانگر وجود احساس حرارتی سرمایشی بوده است. درمقابل، احساس حرارتی افراد، تاثیرپذیری قابل توجه و معنی داری را از فراسنج­های مستقل آب­وهوایی نشان داد که بالاترین آن برای ابرناکی (۸۸/۰- = R) و رطوبت (۸۲/۰-=R) بوده است؛ به­عبارتی، شرایط بصری محیط، نقش بارزی در نوع احساس حرارتی افراد داشته است و به­نظر می رسد با توجه به منفی­بودن این ضرایب، آسمان ابری به­همراه رطوبت بالا، به­صورت معنی داری در نوع احساس حرارتی بیان­شده در پرسش نامه ها تاثیرگذار بوده است. استفاده از شاخص­های بیوکلیمایی در ارزیابی شرایط آسایش حرارتی نیازمند اعتبارسنجی این شاخص ها و در صورت لزوم اصلاح آن هاست.  

احساس حرارتی, آب­ و هوا, گردشگری, اعتبارسنجی, تالاب گندمان