محمدرضا دادپور - گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
شهنام اشتری - گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
شاهین اوستان - گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
فریبرز زارع نهندی - گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

سابقه و هدف: امروزه استفاده از کودهای شیمیایی حاوی آهن برای رفع علائم کمبود آهن در باغ های سیب به امری اجتناب ناپذیر تبدیل شده است، در حالیکه این امر جایگاهی در کشاورزی ارگانیک ندارد. اکثر باغ های میوه سردسیری ایران در مناطق آهکی استقرار یافته و علائم کمبود آهن در این اراضی به وفور قابل مشاهده است و مصرف مقادیر قابل توجهی کود شیمیایی حاوی آهن علاوه بر هزینه بر بودن، می تواند تعادل سایر عناصر غذایی خاک را نیز بر هم زند. مواد و روش ها: به منظور شناسایی پایه های مقاوم به کمبود آهن از دو روش گرسنگی آهن و تنش بی کربنات برای بررسی تحمل به کلروز ناشی از کمبود آهن در ۹ پایه سیب هیبرید گمی آلماسی و مالینگ مرتون ۱۰۶ و والدین آنها در شرایط آبکشت استفاده شد. مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال پنج درصد با استفاده از نرم افزار آماری SPSS انجام شد. نتایج و بحث: به طور کلی نتایج نشان داد که پایه گمی آلماسی در مقایسه با پایه های مالینگ مرتون ۱۰۶ و کلون های حاصل از هیبرید آنها نسبت به کمبود آهن ناشی از بی کربنات و گرسنگی آهن محتمل تر بود. از نظر آماری شاخص کلروفیل، غلظت کلروفیل، آهن کل و  آهن فعال برگ های ششم از انتهای جوانه در پایه گمی الماسی اختلاف معناداری با پایه مالینگ مرتون و گاه با نتاج هیبرید این دو پایه داشت. pH و Ec آبشویه گلدان ها تحت تاثیر نوع پایه قرار گرفته بود. نتیجه گیری: در هر دو روش بررسی پایه والد گمی آلماسی در مقایسه با سایر پایه ها از نظر شاخص کلروفیل، درجه بندی ظاهری ناشی از کمبود آهن، غلظت کلروفیل برگ ششم از انتهای جوانه، غلظت آهن کل و فعال برگ ها عملکرد بهتری را نشان داد.

بی کربنات, پایه هیبرید, سیب, کلروز آهن