سید ابراهیم هاشمی - گروه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
محسن کافی - گروه باغبانی و مهندسی فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران
سید محمود هاشمی - گروه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
مهدی خان سفید - گروه طراحی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران

پهنه شهری بخشی تغییر یافته از محیط زیست طبیعی است که به واسطه حضور گسترده ساختارهای مصنوعی و نفوذ ناپذیر، گیاهان و حیوانات اهلی شده و جریان یافته مواد و انرژی به طور بارزی مشخص می شود . افزایش جمعیت شهری و به تبع آن گسترش فیزیکی شهر موجب تغییر و تخریب فضاهای سبز شده است. فضاهای سبز ، بازمانده طبیعت در محیط شهرها می باشندو نقش کلیدی در ارتقا کیفیت محیط زیست و شکل گیری شهر پایدار ایفا می کنند. بنابر این شناخت پویایی مکانی و زمانی فضاهای سبز به طور کمی ، پیش نیاز برنامه ریزی و مدیریت پایدار فضای سبز شهری می باشد. در این پژوهش اثرات شهر نشینی و توسعه شهری بر روی فضاهای سبز منطقه دو تهران به صورت کمی در دو مقطع زمانی سالهای ۱۳۶۸ و سال ۱۳۸۱ ، با استفاده از تفسیر بصری عکس های هوایی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) مورد بررسی قرار گرفته است . بر اساس تحلیل های صورت گرفته ، فضاهای سبز طبیعی کاهش چشمگیر یافته و فضای سبز مصنوعی از افزایش مناسبی برخوردار بوده است. لازم به ذکر است عمده تغییر کاربری ها و کاهش سطوح مورد نظر ، در نیمه شمالی منطقه رخ داده است. در ارتباط با نواحی نه گانه منطقه ۲ ، ناحیه ۸ بیشترین سطح کاهش و ناحیه ۶ کمترین سطح کاهش را نشان داد. دو راهبرد کلی از نتایج این تحقیق حاصل شد: ۱) راهبرد حفاظت و حمایت از فضاهای سبز و باز موجود که از اولویت و تقدم بیشتری برخوردار است، ۲) راهبرد ایجاد فضاهای سبز در نواحی جنوبی و بخش هایی از نواحی مرکزی منطقه ۲ که از کیفیت محیط زیستی پایین تری برخوردارند.

فضای سبز شهری, اکولوژی, سیمای سرزمین, تفسیر بصری, GIS, منطقه دو تهران