حسن گلمرادی آدینهوند - دانش آموخته دکترای اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی
عباس عربمازار - دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی

هدف این مقاله برآورد تجربی اثرات کلان اقتصادی مصرف سوختهای فسیلیو انتشار دی اکسید کربن مربوط به آن به منظور تخمین هزینه های کلیسیاست های کاهش انتشار دیاکسید کربن است. بههمین منظور با استفاده ازروش خودرگرسیون برداری، کششهای بلندمدت متغیرهای کلان اقتصادی نظیر تولید، سرمایه گذاری و اشتغال  نسبت به انواع مختلف سوخت هایفسیلی محاسبه شده است. از آنجا که انتشار دیاکسید کربن با مقدار مصرفسوختهای فسیلی ارتباط دارد، با استفاده از کششهای محاسبه شده و میزانتغییرات نهایی متغیرهای کلان اقتصادی، هزینه اقتصادی یا زیان رفاهی بالقوهسیاست های کاهش انتشار دیاکسید کربن محاسبه شده است . نتایج اینتحقیق نشان میدهد که مصرف انرژی در بلندمدت بر تولید، سرمایه گذاری،اشتغال و بهره وری نیروی کار اثر مثبت دارد و کشش بلندمدت تولید،،۲۶/ سرمایه گذاری ثابت ناخالص و اشتغال نسبت به مصرف انرژی بهترتیب ۰۰۲ است. افزایش یک میلیون تن مصرف انرژی کل در بلندمدت / ۲۲/۱ و ۰۹ میلیارد ریال، سرمایهگذاری / سبب تغییر تولید ناخالص داخلی به میزان ۳۲۳۱میلیارد ریال و اشتغال به میزان ۵۵۰ شغل / ثابت ناخالص به میزان ۲۱۶خواهد شد. هزینه اقتصادی (زیان رفاهی بالقوه) کاهش هر تن انتشار۹ میلیون ریال / دی اکسید کربن برای مصرف انرژی بهصورت کلی معادل ۷۸برآورد شده و کم ترین هزینه انتشار مربوط به مصرف گاز است. بنابراینسیاست های چرخش مصرف سایر سوخت های فسیلی به گاز دارای کم ترینهزینه اقتصادی یا زیان رفاهی بالقوه است. نتایج تحقیق ه مچنین نشانمیدهد که بهدلیل وابستگی شدید اقتصاد ایران به مصرف سوختهای فسیلی،هزینه اقتصادی یا زیان اقتصادی بالقوه برای کاهش انتشار دیاکسید کربن بسیاربالاتر از سایر کشورها و متوسط جهانی است. در این زمینه، هدفگذاری کاهش۱ و /۹ ،۰/ انتشار دیاکسید کربن بهمیزان ۲۵،۱۰ و ۵۰ درصد، بهترتیب کاهش ۷۳/۹ درصدی رشد اقتصادی به صورت بالقوه را به دنبال خواهد داشت

مصرف سوختهای فسیلی, کشش تولید, انتشار دیاکسید کربن, زیان رفاهی, خودرگرسیون برداری