کمال سادات اسیلان - استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور کرج
سید علی محمد مدرس ثانوی - استاد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس تهران
سعید قهاری - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه تربیت مدرس تهران
مهرداد مرادی قهدریجانی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور کرج
مهدی پناهی - استادیار گروه آبیاری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

به منظور بررسی توانایی عصاره آبی پوسته ارقام برنج ایرانی بر کنترل جوانه­زنی و رشد گیاهچه های سوروف، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با ۳ تکرار و در دو شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق که در سال ۱۳۸۹ در گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس اجرا شد، تاثیر عصاره پوسته ۲۰ رقم برنج در ۴ غلظت (شاهد، ۵،۱۰ و ۱۵ درصد) بر جوانه زنی و رشد گیاه چه های علف هرز سوروف، مورد آزمایش قرار گرفت. مطالعات آزمایشگاهی نشان داد که تعدادی از ارقام برنج تاثیر  تحریک کننده و برخی دیگر اثر بازدارنده بر رشد علف هرز سوروف دارند. رقم خزر بیش ترین  بازدارندگی را بر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن خشک ریشه چه و وزن خشک ساقه چه نشان داد. هم چنین ارقام اصلاح شده نسبت به ارقام بومی دارای خاصیت بازدارندگی بالاتری بودند، در حالی که ارقام بومی نقش مهمی در تحریک جوانه زنی دانه سوروف ایفا کردند. نتایج تحقیقات گلخانه­ای نشان داد که رقم خزر باعث کاهش معنی دار درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، وزن خشک ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک کل علف هرز سوروف (۰۱/۰P≤) گردید. رقم ندا بالاترین نقش کنترل کنندگی بر طول ساقه چه را نشان داد. این مطالعه نشان داد که ارقام مختلف تاثیرات متفاوتی را در بازدارندگی بر فاکتورهای رشدی سوروف داشته، که از این خصوصیت می توان به عنوان یک علف کش طبیعی استفاده نمود. هم چنین افزایش غلظت عصاره سبب افزایش تاثیر بازدارندگی و تحریک­کنندگی ارقام مختلف برنج بر علف هرز سوروف گردید.

پوسته برنج, علف هرز سوروف, آللوپاتیک