شیوا پیروی لطیف - گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
رخشاد حجازی - گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
سهراب اشرفی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
سید علی جوزی - گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تنوع گونه ای از بارزترین خصوصیات یک جامعه زیستی است و تنوع خفاشان به عنوان شاخص زیستی در اکوسیستم های کوهستانی-جنگلی مطرح می باشند. هدف از این مطالعه برآورد پارامترهای جامعه خفاشان با استفاده از روش زیست صوت شناسی (بیوآکوستیک) در جنگل های هیرکانی محدوده شهرستان رودبار استان گیلان بوده است. نمونه برداری در فصل تابستان (تیر و مرداد) ۱۳۹۸ و با استفاده از دستگاه ضبط خودکار فرکانس آوای خفاش (Bat Logger) در محدوده زیستگاه تولید مثلی (Reproductive) و خوراک جویی (Foraging) خفاشان انجام شد. در مجموع ۲۰ گونه خفاش از سه خانواده و هشت جنس مختلف در محدوده مطالعاتی شناسایی گردید. جنس Myotis با هشت گونه و بعد از آن جنس Pipistrellus با چهار گونه بیش ترین تعداد گونه ها را به خود اختصاص داده اند. جنس های PlecotusوNyctalus هر کدام با دو گونه و جنس های Rhinolophus و Miniopterus و Barbastella و Eptesicus هر کدام با یک گونه کم ترین تعداد گونه ها را به خود اختصاص داده اند. غنای گونه ای به روش جک نایف برابر با (۷-۱۸/۳۵) ۲۶/۹ برآورد گردیده است. معیار تنوع سیمپسون برابر با (۷۷/۸۱-۰/۰) ۰/۷۹ و معیار یکنواختی اسمیت و ویلسون برابر با ۰/۲۲ برآورد گردید. به طور کلی مشخص گردید که منطقه مورد مطالعه به دلیل برخورداری از زیستگاه های متنوع کوهستانی، جنگلی، آبی و کشاورزی از تنوع بالایی از خفاشان برخوردار است. در نهایت با توجه به کاربرد روش زیست صوت شناسی در برنامه های حفاظت و مدیریت تنوع زیستی جنگل، پیشنهاد می شود که از دستگاه های BATLOGGER (M, C) به دلیل سهولت استفاده و کارآیی در نمونه برداری صحرایی، در پایش اکوسیستم های کوهستانی-جنگلی در سطح سیمای سرزمین استفاده گردد.

خفاشان, زیست صوت شناسی, تنوع و فراوانی, جنگل های هیرکانی, شهرستان رودبار