حبیب اله گندمکار - مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردابی شهید مطهری یاسوج، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران
ابوالحسن راستیان نسب - مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردابی شهید مطهری یاسوج، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران
سجاد نظری - مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردابی شهید مطهری یاسوج، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران
اسماعیل کاظمی - مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردابی شهید مطهری یاسوج، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران
جواد مهدوی جهان آباد - مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردابی شهید مطهری یاسوج، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران

ایجاد جمعیت ماهی تریپلوئید-اینترپلوئید قزل ­آلای رنگین ­کمان از طریق آمیزش ماهیان تتراپلوئید ماده و دیپلوئید نر روشی مناسب و اقتصادی برای عقیم ­سازی ماهیان می ­باشد. برای ایجاد ماهیان تتراپلویید از طریق شوک گرمایی، مناسب ­ترین دما و هم ­چنین زمان شوک­ دهی مورد بررسی قرار گرفت. ۶ تیمار با سه تکرار شامل گروه شاهد (تخمک ­های بدون شوک گرمایی) و تخمک با قطر بیش ­تر از ۵ میلی­ متر و نیز تخمک ­های با قطر کم ­تر از ۵ میلی ­متر با مدت زمان شوک ­دهی­ های ۱، ۵ و ۱۰ دقیقه بعد از زمان لقاح به ­ترتیب در دماهای ۲۸، ۳۰ و ۳۲ درجه سانتی گراد بررسی شدند. بررسی میزان تتراپلوئیدی از طریق مقایسه مقدار DNA هسته سلول­ های گلبول­ های قرمز خون ماهیان در تیمارهای مختلف با استفاده از روش فلوسایتومتری انجام گردید. در گروه های تخمکی با قطر بالای ۵ میلی ­متر و زیر ۵ میلی ­متر بالاترین میزان تتراپلوئیدی در دمای ۲۸ درجه سانتی­  گراد به ­ترتیب ۱۹/۸ و ۱۱/۹ درصد ثبت شده و فاقد تفاوت معنی­ داری بودند (۰/۰۵>p ). براساس نتایج، دماهای ۲۸، ۳۰ و ۳۲ درجه سانتی ­گراد، در گروه های تخمکی زیر ۵ میلی ­متر منجر به القاء تتراپلوئیدی شده و در تخمک ­های بالای ۵ میلی ­متر تنها دماهای ۲۸ و ۳۲ درجه سانتی ­گراد القاء تتراپلوئیدی را در پی دارد. جهت القاءی تتراپلوئیدی در ماهی قزل ­آلای ­رنگین ­کمان دمای ۲۸ درجه سانتی ­گراد و زمان مناسب آغاز شوک­ دهی ۶۵ درجه - ساعت پس از لقاح به ­مدت ۷ دقیقه است.

تتراپلوئید, تریپلوئید اینترپلوئید, شوک گرمایی, فلوسیتومتری DNA, قزل آلای رنگین کمان