حسن محمودزاده - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز
خلیل غلام نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز
سید محمد موسوی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز

امروزه توسعه بی رویه شهر به عنوان یک نوع مخاطره مطرح می گردد. تغییرات شدید کاربری اراضی اطراف و داخل محدوده های شهری باعث تخریب زمین های مرغوب و ایجاد آلودگی های زیست محیطی می شود که می تواند سلامت جوامع انسانی و محیط زیست پیرامونی را تهدید کند. این پژوهش برای پیش بینی توسعه شهر ساری و روستاهای اطراف آن صورت گرفته است و برای حصول نتیجه مناسب از تصاویر ماهواره ای سری لندست (سال های ۱۳۶۵و ۱۳۹۴) و لایه های اطلاعاتی دیگری همچون فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از خطوط انتقال نیرو، حساسیت واحدهای سنگی، فاصله از جاده ها و... بمنظور مدل سازی احتمال توسعه شهری با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک پرداخته شد. با استفاده از روش ROC ارزیابی صحت مدل ۰.۷۶۰۳ محاسبه گردید که صحت نتایج احتمال مدل برای پیش بینی رشد شهری را تایید می کند. پس از تهیه نقشه احتمال توسعه شهری و پیش بینی رشد جمعیت، دو سناریو با رویکردهای تاریخی بادرنظر گرفتن رشد عادی شهر و رویکرد زیست محیطی درجهت حفظ اراضی جنگلی، باغی و سطوح آبی برای محدوده مورد مطالعه تا سال ۱۴۰۴تعریف گردید و براین اساس توسعه شهر درجهت اراضی مذکور محدود گردید. بر حسب محاسبات انجام گرفته در محدوده شهر ساری مساحتی حدود ۴۸۱.۸۸هکتار و جمعیتی بالغ بر۵۰۵۰۷ نفر و در محدوده های بیرون از شهر ۱۵۱.۳۶ هکتار جمعیتی بالغ بر ۱۲۸۰۵نفر درسال۱۴۰۴ افزوده خواهد شد. باتوجه به نتایج این پژوهش، می طلبد مدیریت شهری و روستایی تدابیر مدیریتی لازم برای رعایت مسائل زیست محیطی را برای مناطقی که در۱۰سال آینده به بافت شهری و روستایی این منطقه اضافه می گردد لحاظ کنند.

شهر ساری, تغییرات کاربری اراضی, رگرسیون لجستیک, روش مشخصه نسبی عملکردی, سناریو