قدرت اله حیدری - استادیار گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
رضا تمرتاش - مربی گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمدرضا طاطیان - استادیار گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محسن باغستانی فر - دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

فشار چرای دام یکی از عوامل مخرب مراتع است که موجب تغییرات پوشش گیاهی و گونه های موجود می شود. اساس تحقیق حاضر بررسی اثر چرای دام بر خصوصیات گیاهی در نواحی چرا شده و چرانشده بوده است.بنابر این نواحی با چرای متوسط و سنگین در مراتع کوهستانی گرگان انتخاب شد. نمونه برداری سیستماتیک با استفاده از سه ترانسکت و ۴۰ پلات که به صورت تصادفی بر روی آن قرار گرفت، انجام شد. فرمول های سیمپسون، شانون، مارگالف و منهنینک در هر پلات با استفاده از خصوصیات گیاهی ثبت شده و در نرم افزار PAST محاسبه شد. آنالیز واریانس و مقایسه میانگین های داده ها در نرم افزارPAST انجام شد. نتایج نشانداد که در منطقه چرا نشده خصوصیات گیاهی بیش از منطقه چرای سنگین بوده است.در منطقه چرای متوسط شاخص های گیاهی نسبت به مناطق دیگر اختلاف معنی داری نشان ندادند.

پوشش گیاهی, شدت چرا, گونه های گیاهی, اکوسیستم مرتعی