رقیه کوهسار - گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
حسین وارسته مرادی - گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
حمیدرضا رضایی - گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

شناخت عادات غذایی حیوانات برای درک اکولوژی گونه ها امر مهمی است. توزیع، در دسترس بودن و کیفیت منابع غذایی بر موفقیت تولیدمثلی خرس قهوه ­ای اثرگذار است. هم­چنین، تخریب زیستگاه و محدودیت­ های زیستی متعاقب آن (ازجمله کاهش جمعیت طعمه و کاهش امنیت زیستگاه) باعث شده است که جمعیت خرس قهوه­ ای کاهش یابد. هدف از این پژوهش، بررسی رژیم غذایی بهاره خرس قهوه ­ای در پارک­ ملی گلستان بود. در جریان عملیات صحرائی و پیدا کردن مکان­ های مدفوع خرس قهوه­ ای، نمونه­ های جمع­ آوری شده به آزمایشگاه منتقل و کدگذاری شدند. سپس، مدفوع با خیساندن از هم باز شده و بقایای طعمه موجود در آن­ ها تفکیک و شناسایی شد. درصد حضور هر ماده غذایی در میان کل مدفوع مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج نشان داد که در فصل بهار بیش ­ترین وزن خشک ماده غذایی در مدفوع خرس قهوه­ ای متعلق به گیاهان علفی بود. هم ­چنین، خرس ­ها در اوایل این فصل از حشرات و در طول فصل بهار نیز از مهره ­داران مختلف تغذیه کردند. با توجه به نتایج، گیاهان علفی در این فصل بیش ­ترین فراوانی را در بین مواد غذایی مصرفی خرس داشتند (۶۰%). در بین مهره­ داران مصرفی خرس نیز مو مرال، مو کل و بز و مو خرگوش دارای درصد وقوع مشابهی بودند (۵/۱۷%). نکته قابل توجه در این فصل وجود مو الاغ در موادغذایی مصرفی خرس قهوه ­ای بود که از طریق لاشه ­خواری یا شکار به ­دست آمده است. نتایج این تحقیق نشان داد که خرس قهوه ­ای در پارک­ ملی گلستان منابع غذایی متفاوتی دارد به ­طوری ­که می­ تواند درصورتی­ که فعالیت­ های بشری زیستگاه این جانور را تخریب نکند، جمعیت خود را ارتقاء بخشد.

خرس قهوه ای, پارک ملی گلستان, عادات غذایی