معصومه درویشی مجره - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
رقیه صفری - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
علی شعبانی - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
حسین حسینی فر - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

در این تحقیق تاثیر دوزهای مختلف سم دیازینون بر بیان ژن یتلوژنین (Vtg) درجنس ماده ماهی گورخری (Danio rerio) بررسی شد. تعداد ۶۰۰ قطعه بچه ماهی گورخری با میانگین وزنی ۰/۰۱±۰/۱۵ گرم در ۴ تیمار و ۳ تکرار به ­مدت یک ماه تحت تاثیر سه دوز سم ۰/۸، ۱/۶ و ۳/۲ میلی­ گرم بر لیتر و تیمار شاهد قرار گرفتند. در انتهای دوره جهت مطالعات ژنتیکی از کبد نمونه برداری و استخراج RNA انجام شد. برای سنتز cDNA از کیت Superscript RTase استفاده شد و cDNA حاصله با استفاده از پرایمرهای ژن های مذکور و ژن بتا اکتین به عنوان ژن رفرنس در Real Time PCR استفاده شد. ارزیابی بیان ژن ویتلوژنین کاهش بیان را در گروه ­های تیمار شده با سم دیازینون نسبت به گروه شاهد نشان داد. در گروه­ های تیمار شده با سم دیازینون (۰/۸، ۱/۶ و ۳/۲ میلی­ گرم بر لیتر) میزان بیان ژن ویتلوژنین به ­ترتیب ۰/۹، ۰/۶۹ و ۰/۳۹ برابر گروه شاهد بود که الگوی کاهشی وابسته به دوزی را نشان می دهد (۰/۰۵>P). نتایج مطالعه حاضر نشان می ­دهد که سم دیازینون می­ تواند اثر منفی بر رشد و تکامل سلول­ های جنسی در جنس ماده ماهی زبرا داشته باشد.

ویتلوژنین, دیازینون, بیان ژن, ماهی گورخری