رضا سید شریفی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
نجات بادبرین - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران

DNA میتوکندریایی یکی از گسترده ترین نشانگرهای مولکولی برای مطالعات فیلوژنتیک در حیوانات به ­علت ساختار ژنوم ساده آن است.این مطالعه ویژگی های ژنتیکی بزهای بومی را با استفاده از تجزیه و تحلیل توالی ( DNA Cytocrome oxidase I (COXI  برای شناسایی و تمایز بین سه نژاد (نجدی، عدنی و مرخز) ایران بررسی می کند. استخراج DNA با استفاده از روش بهینه شده نمکی انجام شد و ژن سیتوکروم اکسیداز I به ­روش PCR با یک جفت پرایمر، تکثیر گردید. درخت فیلوژنتیکی با استفاده از نرم­ افزار ۶ Mega به دست آمد. توالی  COXI از ۶۰ بز دارای تنوع هاپلوتیپی ۰/۴۷ و تنوع نوکلئوتیدی ۰/۰۰۰۵ بود. تجزیه و تحلیل­ ها به ­کمک رویه Composition برنامه BioEdit نشان داد این توالی برای ناحیه COXI شامل ۲۸/۹۷ درصد نوکلئوتید A و ۲۵/۵۲ درصد نوکلئوتید C و ۱۵/۸۶ درصد نوکلئوتید G و ۶۶/۲۹ درصد نوکلئوتید T می باشد که نسبت C+G، چهل و دو درصد و A+T، پنجاه و هشت درصد است. ارتباط تکاملی به ­وسیله درخت فیلوژنتیک نمایش داده شد.درخت فیلوژنی نشان داد که بزهای ایرانی در یک شاخه جداگانه خوشه بندی شده است. این نتیجه به ­طور گسترده از توزیع جغرافیایی این نژاد ها در ایران پیروی می­ کند و می تواند در طراحی برنامه های حفاظت و مدیریت نژادهای بز ایرانی مورد استفاده قرار گیرد.  

COXI, تنوع ژنتیکی, آنالیز فیلو ژنتیکی, بز ایران