مکرمه بهمنش - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران، کدپستی: ۸۴۱۵۶۸۳۱۱۱
منصوره ملکیان - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران، کدپستی: ۸۴۱۵۶۸۳۱۱۱
سیما فاخران اصفهانی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران، کدپستی: ۸۴۱۵۶۸۳۱۱۱
محمود رضا همامی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران، کدپستی: ۸۴۱۵۶۸۳۱۱۱
محسن احمدی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران، کدپستی: ۸۴۱۵۶۸۳۱۱۱

شناسایی آسیب­ها و خسارات ناشی از حمله حیوانات وحشی به دام اهلی، طیور و انسان از مباحث مهم در مدیریت حیات وحش است. حمله حیوانات وحشی، خسارات و هزینه­های مالی و حتی آسیب­های روحی به افراد خسارت دیده وارد می­کند. اولین قدم در پیشگیری از بروز این خسارات یا مدیریت آن، ارزیابی میزان و شدت خسارت و شناسایی عواملی ا­ست که نقش مهمی در ایجاد تعارض بین انسان و حیات­وحش دارد. تاکنون در ایران، پژوهش­های به نسبت محدودی درباره شدت خسارت حیات­وحش به انسان در مقایسه با سایر عوامل طبیعی انتشار یافته است. برای شناخت بهتر رابطه انسان و گوشت­خواران در ایران، این پژوهش در منطقه شرق استان اصفهان شامل شهرستان­های­ نایین و اردستان و از طریق مصاحبه با ۳۶۷ نفر از ساکنان ۱۸ روستا انجام شد. در این مطالعه براساس نظر مصاحبه­شوندگان، گونه­های آسیب­رسان و میزان آسیب­پذیری دام و طیور ناشی از بیماری و حملات گوشت­خواران در بازه زمانی زمستان ۱۳۹۵ تا  بهار ۱۳۹۶ بررسی شد. نتایج نشان داد که بر اساس اعتقاد دامداران مصاحبه شده، بیش­ترین تلفات دام مربوط به گرگ خاکستری (۹۲/۷% موارد گزارش­شده خسارت حیات­وحش) بوده و گونه­های دیگر شامل شغال، روباه معمولی،کفتار راه­راه، گربه وحشی،کاراکال و پلنگ با سهم اندک در ادعای تعارض در رتبه­های بعدی قرار گرفتند. بررسی سایر عوامل موثر بر تلفات دام در این منطقه نشان داد که خسارت تلفات دام اهلی ناشی از بیماری­­ها ۲/۵ برابر تلفات گزارش شده از حمله گرگ بوده است. به­نظر می­رسد که مشاهده به نسبت فراوان گرگ در منطقه توسط روستاییان و ذهنیت آنان از رفتار تهاجمی گرگ باعث شده که در نظر مردم محلی، گرگ به­عنوان مهم­ترین عامل تلفات دام شناخته شود. نتایج حاصل از مقایسه عوامل موثر بر آسیب­پذیری دام نشان داد که نگه­داری گوسفندان در آغل­های مسقف که توسط سگ­های نگهبان مراقبت می­شوند و هم­چنین دوری کردن از محل­های فعالیت گرگ­ مخصوصا در زمان پرورش توله­های گرگ، کارآمدترین شیوه محلی در کاهش خسارت گرگ به روستاییان (حمله به دام) است.

تعارض, حمله به دام اهلی, گرگ, گوشت خواران, برنامه ریزی حفاظتی