کیا امانی دنجی - گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
هومن رجبی اسلامی - گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مهدی سلطانی - گروه بهداشت و بیماری های آبزیان، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
ابولقاسم کمالی - گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

هدف از این تحقیق، بررسی عصاره سیر به­ عنوان ماده ضدقارچ در طی دوره انکوباسیون تخم و لارو ماهی قزل ­آلا رنگین­ کمان و مقایسه اثرات آن با مالاشیت سبز است. بدین­ منظور ۲۴ ساعت پس از لقاح، جهت ضدعفونی تخم­  ها، عصاره سیر در سه گروه با غلظت ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی­ گرم در لیتر و سه تکرار به ­ازای هر غلظت یک روز در میان و گروه مالاشیت سبز با غلظت ۲ میلی­ گرم در لیتر هر یک به ­صورت حمام ۳۰ دقیقه ای یک روز در میان استفاده شد. گروه شاهد فاقد هرگونه مواد ضدقارچی درنظر گرفته شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بیش ­ترین میزان تلفات تخم تا مرحله چشم ­زدگی برای گروه شاهد برابر ۶/۹۴±۱۴۷۷ عدد تخم (۳۵/۱۴±۳۳/۰ درصد) بود (۰/۰۵>P). هم­ چنین میزان تلفات تخم تا مرحله چشم­ زدگی در تیمار عصاره سیر با غلظت ۲۰۰ میلی­ گرم در لیتر برابر ۵/۶۰±۵۷۶ عدد تخم (۱۱/۰۹±۱۳/۰ درصد) بود که نسبت به سایر تیمارهای عصاره سیر به­ طور معنی ­داری کم ­تر بود (۰/۰۵>P). میزان تلفات تخم در فاصله چشم ­زدگی تا تخم گشایی برای تیمار سیر با غلظت ۲۰۰ میلی­ گرم در لیتر برابر ۹/۸۸±۳۳۵/۶ عدد بوده است. درحالی­ که تلفات گروه شاهد برابر ۷/۰۰±۶۶۶ عدد تخم برآورد شد (۰/۰۵>P). تیمارهای سبز مالاشیت (۷۴/۱۸±۵/۰ درصد، ۴/۲±۲۰۷ عدد) و عصاره سیر با غلظت ۲۰۰ میلی­ گرم در لیتر برابر (۰/۰۶±۶/۹ درصد، ۳/۸±۲۴۱) کم ­ترین میزان تلفات را در مرحله تخم ­گشایی تا وزن ۱ گرم داشتند (۰/۰۵>P). درحالی­ که میزان تلفات در گروه شاهد بالاتر از سایر تیمارها بود. از آن­ جاکه هیچ ­گونه بدشکلی و ناهنجاری ظاهری در لاروهای تفریخ شده مشاهده نشد لذا عصاره سیر با غلظت ۲۰۰ میلی­ گرم در لیتر می­ تواند به ­عنوان ماده­ای ضدقارچ و بی­ خطر برای انسان و محیط ­زیست جهت ضدعفونی تخم­ های ماهی قزل­ آلا طی دوره انکوباسیون و لاروی به ­کار رود.

مالاشیت سبز, تخم, عصاره سیر, قزل آلای رنگین کمان