محسن نظری - دانشیار گروه مدیریت بازرگانی دانشکده ی مدیریت، دانشگاه تهران
محمد رحیم اسفیدانی - استادیار گروه مدیریت بازرگانی دانشکده ی مدیریت، دانشگاه تهران
سید مهدی طباطبایی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت جهانگردی، دانشکده ی مدیریت دانشگاه تهران

با توجه به افزایش شمار گردشگران بین المللی و نقش روز افزون صنعت گردشگری در اقتصاد کشورها، شناسایی عوامل موثر در جذب گردشگران بین المللی بیش از پیش ضروری جلوه می کند. دولت ها و بخش خصوصی به منظور توسعه، رقابت و بقاء در صنعت گردشگری نیازمند شناسایی عوامل موثر و پیش بینی تقاضای گردشگری می باشند. هدف اصلی این پژوهش به کارگیری تکنیک های اقتصاد سنجی پنل دیتا در بررسی عوامل موثر در جذب گردشگران بین المللی به ایران و تخمین تابع تقاضا با استفاده از مدل جاذبه می باشد. متغیر وابسته این پژوهش تعداد گردشگران ورودی به ایران به تفکیک از ۵۳ کشور در سال های ۲۰۱۳-۲۰۰۹ و متغیرهای مستقل تولید ناخالص داخلی سرانه، فاصله جغرافیایی، جمعیت، نرخ ارز بر حسب قیمت واقعی سال ۲۰۱۰، تعداد تخت های هتل، جاذبه های ثبت جهانی و شاخص برند کشور می باشند که داده های آنها از مراکز اطلاعاتی داخلی و بین المللی استخراج و با استفاده نرم افزار Eviewsبررسی شده است. نتایج حاکی از آن است که تمامی متغیرها به جزء جاذبه های ثبت جهانی از لحاظ آماری معنادار می باشند. متغیر شاخص برند با ضریب ۱۹/۱۸ بیش ترین تاثیر را بر تقاضای گردشگری و بعد از آن تعداد تخت های هتل با ضریب ۸۹/۱ دومین عامل اثرگذار است. متغیر فاصله ی جغرافیایی با ضریب ۵۶/۲- تنها عامل منفی در جذب گردشگران می باشد.

تقاضای گردشگری, پیش بینی تقاضا, مدل جاذبه, پنل دیتا, میراث جهانی یونسکو