مجتبی کریمایی طبرستانی - استادیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
حسام فولادفر - مدیر بخش مهندسی رودخانه و سواحل، شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، الهیه

مخازن ساحلی یک راه حل موثر برای مسائل مربوط به تامین و مدیریت آب در مناطق ساحلی می باشند. فرآیند آب شویی و نمک زدایی از این مخازن قبل از بهره برداری، از اهمیت زیادی برخوردار است. در این تحقیق اقدام به بررسی دینامیک جریان و تغییرات شوری در یک مخزن ساحلی در شرایط آب شویی مخزن با استفاده از نرم افزار عددی سه بعدی MIKE۳ شد. مطالعه موردی در این تحقیق شامل یک مخزن ساحلی است که در ساحل دریای خزر و در نزدیکی محل مصب رودخانه تجن قرار دارد. جریان ورودی به مخزن از طریق یک کانال دسترسی از رودخانه تجن تامین می شود. جهت انجام این تحقیق دو مدل ساخته شد. در مدل اول با هدف بررسی جریان و تغییرات شوری مخزن، از شبیه سازی یکساله با دبی متوسط ماهانه در رودخانه تجن استفاده شد. در مدل دوم نیز شبیه سازی جریان و تغییرات شوری مخزن در شرایط یک سیلاب تاریخی نزدیک به ۲۰۰ برابر متوسط دبی ماهانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داده که بر خلاف مدل اول، لایه بندی شوری شدیدی در عمق مخزن در شرایط مدل دوم اتفاق می افتد و این لایه بندی با افزایش جریان ورودی شدیدتر می شود. همچنین در پایان دوره شبیه سازی حداکثر مقدار شوری در کل مخزن از مقدار اولیه ۱۲ گرم بر لیتر (که مربوط به شوری پایه دریای خزر است) به مقداری کمتر از ۲ گرم بر لیتر در مدل اول و ا گرم بر لیتر در مدل دوم کاهش می یابد.

مخزن ساحلی, رودخانه تجن, شوری, مدلسازی عددی, سیلاب تاریخی