فرح حبیب

شهرها، مفاهیم بسیار اساسی نظیر «شهرنشینی»، «شهروندی»، «تمدن»، «سیاست» و «دمکراسی» را آفریده اند و باید مکان مناسبی برای زندگی انسانی، همراهی با طبیعت، اعتلا، دوام و بقای نسل های آینده، همبستگی جمعی، پیوند اجتماعی و اعتلای فرهنگی باشند اما، امروزه، برای بسیاری از افراد، با «آلودگی»، « تخریب محیط»، «بی نظمی»، «آشوب»، «خشونت» و «گسست اجتماعی» مترادف شده اند. در حالی که، شهر مکانی است که در آن متولد می شویم، رشد می کنیم، می آموزیم، کار می کنیم، سکونت می گزینیم، تجربه می کنیم، آرزو می کنیم، آینده و نسل آینده را می سازیم، و مراوده اجتماعی داریم. از طرفی، شهرنشینی گذشته ما که واجد بسیاری ویژگی های مثبت است، در اثر تغییرات وسیع و سریع اخیر، دچار دگرگونی های اساسی، خصوصا در مفاهیم شهروندی و شهرنشینی سنتی در کشور ما شد و اصول و ارزشهای حاکم بر شهرسازی سنتی ما، پیش از آنکه امکان انطباق با شرایط جدید را بیابد، فراموش شد که باید دوباره به آنها بها داد. در این نوشتار، با این نگرش، برخی مفاهیم کلیدی مورد بررسی قرار گرفته است و تلاش شده به مقوله پایداری در متن شهرسازی به شیوه ای بنیادی نگریسته شود. یعنی، علاوه بر مقولات محیط زیستی، اکولوژیکی، انرژی در چهار عرصه کلان آموزشی، تمهیدات کالبدی، مدیریت و تدوین مقررات و قانونگذاری، رویکرد پایداری با تاکید بر امر تعادل اجتماعی بررسی و نهایتا، در متن شهرسازی، پیشنهادها و راهکارهایی در جهت پایداری ارایه شود.

پایداری, تعامل اجتماعی, محله, حس تعلق به مکان, مکان مطلوب مراوده اجتماعی