سمیرا شرفخانی - گروه علوم و صنایع غذایی، واحد ماکو، دانشگاه آزاد اسلامی، ماکو، ایران
احمد قره خانی - Islamic Azad University, Maku Branch

باکتریوفاژها ویروس­هایی هستند که سبب نابودی باکتری­ها می­شوند. در حال حاضر تمایل برای استفاده از آن­ها جهت مهار و نابودی باکتری­های بیماری­زای منتقل شونده از طریق غذا وجود دارد. هدف از مطالعه حاضر جداسازی و شناسایی مولکولی فاژهای مهار کننده رشد باکتری آئروموناس هیدروفیلا از آب تصفیه شده فاضلاب شهری ارومیه و مهار آلودگی تجربی آن در گوشت چرخ شده ماهی کپور معمولی بود. برای این منظور مقدار یک لیتر نمونه آب تصفیه شده شهری از سیستم تصفیه خانه ارومیه تهیه و بلافاصله به آزمایشگاه منتقل شد. جهت جداسازی باکتریوفاژ از نمونه آب تصفیه شده از کلروفرم استفاده شد. هم چنین از سویه استاندارد باکتری آئروموناس هیدروفیلا برای سنجش خاصیت ضد میکروبی فاژهای جدا شده استفاده گردید. در مرحله نهایی به کمک هضم آنزیمی شناسایی مولکولی فاژها انجام گرفت. در مرحله دوم ابتدا ماهی کپور معمولی به صورت تازه تهیه و گوشت آن چرخ شد، سپس با مقادیر ثابتی باکتری آئروموناس هیدروفیلا به صورت تجربی آلوده و چهار سطح متفاوت از باکتریوفاژ موثر بر آن به گوشت اضافه شد. نمونه­های گوشت به ترتیب شامل کنترل منفی، کنترل مثبت و چهار تیمار حاوی تیترهای مختلف باکتریوفاژ به مدت یک هفته در دمای یخچال نگهداری شدند. در پایان روز هفتم نمونه برداری برای شمارش باکتری و تعیین تیتر فاژ انجام گرفت. یافته­ها نشان داد که فاژ موثر بر رشد باکتری آئروموناس هیدروفیلا در نمونه آب تصفیه شده وجود دارد و به طور موثری از رشد باکتری ممانعت به عمل می­آورد. همچنین نتایج نشان داد که به طور معنی داری رشد باکتری آئروموناس هیدروفیلا با به کار بردن سطوح ۱۰۰۰۰ و ۱۰۰۰۰۰ واحد تشکیل دهنده پلاک باکتریوفاژ مهار می­شود. بر اساس نتایج حاصل می­توان نتیجه گرفت که فاژ موثر بر رشد آئروموناس هیدروفیلا می تواند به طور مطلوبی در مواد غذایی جهت مهار رشد آئروموناس هیدروفیلا بکار برود.

Bacteriophage, Wastewater, Common Carp, Minced Meat, Aeromonas hydrophila, باکتریوفاژ, فاضلاب, کپور معمولی, گوشت چرخ شده, Aeromonas hydrophila