محمد بهزادی طایمه - دانشگاه تربیت مدرس
محمدرضا کلباسی - دانشگاه تربیت مدرس
حامد پاک نژاد - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

مطالعه حاضر به بررسی اثر محافظتی کوئرستین بر سمیت نانوذرات نقره در بافت آبشش، مغز و نخاع ماهی زبرا پرداخته است. از این رو، تعداد ۱۲۰ عدد ماهی زبرا (میانگین وزن ۱۵±۲۰۰ میلی گرم) را در ۴ تیمار و ۳ تکرار توزیع و به مدت ۴۰ روز با خوراک کنترل منفی و مثبت (بدون افزودنی)، ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی گرم کوئرستین در کیلوگرم غذا تغذیه شدند. پس از پایان آزمایش تغذیه، تیمارهای کنترل مثبت، ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی گرم کوئرستین با غلظت ۲۵LC نانوذرات نقره معادل ۱۵/۰ میلی گرم بر لیتر رویارو شدند. به طور کلی، نتایج آزمایش نشان داد که نانوذرات نقره باعث ایجاد عارضه های پرخونی، ادم، جداشدگی لایه اپیتلیال، واکوئله شدن، هایپرتروفی، چسبندگی لامل های ثانویه، نکروز، هایپرپلازی، گرزی شدن، ضخیم شدن لامل های اولیه و ثانویه و خمیدگی لامل های ثانویه در بافت آبشش و همچنین عارضه پرخونی در بافت مغز و نخاع شدند. بیشترین شدت عارضه های مذکور در بافت های آبشش، مغز و نخاع مربوط به تیمار کنترل مثبت در مقایسه با کنترل منفی بود (۰۵/۰>p). علاوه براین، تیمار ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی گرم کوئرستین به ترتیب باعث کاهش شدت این عارضه ها حدود ۳۵-۲۵ درصد و ۶۰-۵۰ درصد در مقایسه با تیمار شاهد مثبت در بافت آبشش شد (۰۵/۰>p). همچنین این تیمارها سبب کاهش شدت عارضه پروخونی در بافت مغز در مقایسه با تیمار شاهد مثبت شدند (۰۵/۰>p). به طور کلی، نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از کوئرستین سبب کاهش سمیت نانوذرات نقره می شود. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که استفاده از ترکیبات آنتی اکسیدانی می تواند به عنوان یک استراتژی پیشگیری و درمانی برای کاهش سمیت نانوذرات نقره استفاده شود.

histopathology, Toxicity, Quercetin, Zebrafish, Silver Nanoparticles., بافت شناسی, سمیت, کوئرستین, ماهی زبرا, نانوذرات نقره