محمد امین اورنگی - Payame Noor University of Kerman
عبدالواحد رحمانی - Hormozgan University
علیرضا محدثی - Payame Noor University of Kerman
ناصر کوسج - Hormozgan University

این پژوهش به منظور اندازه گیری مقادیر فلزات سنگین سرب، نیکل، روی، آهن و مس در بافت خوراکی ماهی مید Liza klunzingeri جزایر (قشم، هنگام و هرمز) در استان هرمزگان، طی فصول تابستان و زمستان ۱۳۹۸ انجام شد. پس از زیست سنجی ۱۸۰ نمونه صید شده در جزایر مورد مطالعه، بافتهای عضله جدا شدند و فریزدرایرگردیدند. سپس نمونه ها به روش هضم اسیدی آماده سازی شدند و میزان فلزات سنگین مورد نظر با استفاده از دستگاه جذب اتمی شعله‎ای (مدل ۷۰۰Contr AA)  مورد سنجش قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که بیشترین میانگین غلظت فلزات سنگین (سرب ۰۰۹/۰±۰۸۲/۰، نیکل۰۷/۰±۶۴۶/۰، روی ۳۳/۱±۹۷/۳۱ و مس ۰۳/۰±۸۸۱/۰ میکروگرم بر گرم) در جزیره قشم و بیشترین میانگین غلظت فلز سنگین (آهن ۷۵/۰±۳۰/۱۹ میکروگرم بر گرم) در جزیره هرمز و کمترین میانگین غلظت فلزات سنگین (سرب ۰۰۷/۰±۰۳۶/۰، نیکل۰۵/۰±۳۴۸/۰، روی۰۶/۱±۱۳/۱۵، مس۰۳/۰±۶۵۷/۰ و آهن ۴/۰±۱۳/۱۲ میکروگرم بر گرم) در جزیره هنگام مشاهده شد. غلظت فلزات در نمونه های آنالیز شده در مقایسه با استانداردهای بین المللی سازمان جهانی و کشاورزی FAO، سازمان بهداشت جهانی WHO، سازمان غذا و دارو امریکا FDA، مرکز ملی بهداشت و پزشکی استرالیا NHMRC و وزارت کشاورزی و غذای انگلستان UKMAFF پایین تر بود و از لحاظ آماری اختلاف معناداری را نشان می داد. همچنین میزان پتانسیل خطرپذیری و شاخص خطر برای بیماری ‎های غیرسرطانی در بالغین و کودکان در بافت عضله این ماهی کمتر از ۱ به دست آمد، لذا بر اساس نتایج این تحقیق در حال حاظر استفاده از این گونه ماهی برای مصارف انسانی مشکلی را از دیدگاه سلامت و بهداشت عمومی ایجاد نخواهد کرد.

Liza klunzingeri, Heavy metals, Atomic absorption device, Persian Gulf, Liza klunzingeri, ماهی مید, فلزات سنگین, خلیج فارس