سوران حسنی فرد - دانشیار، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
سید حجت موسوی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

یکی از مناسب­ترین روش­ها برای ایجاد تنش پسماند فشاری در سطح قطعات، فرایند صیقل کاری با پلاستیسیته کم است که می­تواند رفتار خستگی مناسبی برای قطعات فلزی فراهم کند. این فرایند می­تواند بدون نیاز به بهینه سازی محیط ، مواد و یا طراحی اجزاء، تنش­های کششی سطح را کاهش دهد یا به طور کامل حذف کند. در این فرایند یک ساچمه غلتش آزاد با یک نیروی عمودی مناسب در سطح قطعه کار حرکت می­کند و با تغییر شکل پلاستیک سطح، تنش های پسماند فشاری مناسبی در عمق قطعه فراهم می­کند. در این پژوهش، مدل اجزاء محدود این فرایند در دو حالت یک و دو ساچمه­ای بر روی یک شفت از جنس آلیاژ آلومینیم ۶T-۷۰۷۵ ارائه شده و تاثیرات آن بر روی تنش های پسماند مطالعه و با استفاده از رهیافت مبتنی بر کرنش، عمر خستگی قطعه بررسی شده است. نتایج نشان می­دهند که استفاده از دو ساچمه به جای یک ساچمه در این فرایند، می­تواند تنش­های پسماند فشاری در راستای محوری و شعاعی قطعه را ۵/۱برابر افزایش دهد. عمق تاثیرگذاری تنش­ها نیز در حالت دو ساچمه بیشتر از یک ساچمه است. همچنین، حد استحکام خستگی در نمونه موردنظر با فرایند صیقل­کاری با پلاستیسیته کم دو ساچمه­ای، نسبت به نمونه بدون فرایند مذکور و یک ساچمه­ای به ترتیب حدود ۳ و ۲ برابر افزایش می­یابد.

صیقل کاری با پلاستیسیته کم, مدل سازی اجزاء محدود, تنش پسماند, عمر خستگی