جابر فلاح زاده - گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
احمد کریمی - گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
مهدی نادری - گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
حسین شیرانی - گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه ولی عصر رفسنجان، رفسنجان، ایران

این پژوهش با هدف مقایسه ترسیب کربن آلی خاک در اراضی کویری و کشاورزی در منطقه ابرکوه (استان یزد) انجام شد. بدین منظور، سه کاربری اراضی کویری و اراضی تحت کشت گندم و پسته مورد آزمون قرار گرفت. در زمان نمونه برداری، وزن مخصوص ظاهری با استفاده از سیلندر استوانهای تعیین گردید و نمونه های ترکیبی خاک از عمق ۲۰-۰ سانتیمتری از ۱۰ مزرعه در حاشیه اراضی کویری برداشته شدند. نتایج نشان داد که زیر کشتبردن اراضی کویری باعث کاهش معنیدار شوری و وزن مخصوص ظاهری خاک گردید ولی مقادیر کربن آلی آنرا افزایش داد. مقادیر کربن آلی در اراضی کویری ۰/۸۵) گرم در کیلوگرم) به طور معنیداری نسبت به خاکهای اراضی تحت کشت گندم ۳/۲۷) گرم در کیلوگرم) و پسته ۴/۲۵ ) گرم در کیلوگرم) کمتر بود. درحالیکه کمترین میزان ترسیب کربن آلی خاک ۰/۲۵ ) کیلوگرم در مترمربع) در اراضی کویری دیده شد، میزان ترسیب کربن آلی خاک تحت کشت پسته ۱/۱۵) کیلوگرم در مترمربع) به صورت معنیداری بیشتر از خاک تحت کشت گندم ۰/۹۴) کیلوگرم در متر مربع) بود. از آنجایی که سطح وسیعی از مرکز ایران را اراضی کویری با ذخایر کربن آلی ناچیز تشکیل میدهد، عملیات کشت و کار پایدار میتواند به افزایش ترسیب کربن آلی خاک منجر شود.

ترسیب کربن خاک، اراضی کویری، پسته، گندم