سعید صفری - دانشجو دکتری فیزیک و حفاظت خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
علی رضا واعظی - استاد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

فرسایش آبکندی یکی از مخربترین نوع فرسایش آبی است که با رشد و گسترش آن، حجم قابل توجهی خاک از دسترس خارج میشود. هدف این پژوهش بررسی اثر شیب دامنه بر طول آبکند در برخی اراضی در غرب استان اردبیل به مساحت ۲۵۰ کیلومترمربع است. ابتدا ۲۷ دامنه که دارای فرسایش آبکندی بودند، شناسایی و تعداد ۲۷۸ آبکند در این دامنه ها مشخص و طول آنها اندازه گیری شد. از ویژگیهای آبکندها طول و از ویژگی های دامنه ها شیب در هر دامنه با استفاده از گوگل ارث، تعیین شدند. براساس نتایج کمترین و بیشترین شیب دامنه در منطقه به ترتیب ۵/۴۸ و ۲۲/۱۱ درصد و طول آبکندها از ۲۰/۱ متر تا ۴۲۳۲ متر تغییر میکند. همبستگی معنیداری بین طول آبکند و شیب دامنه وجود دارد p< ۰/۰۱) و .(r=۰/۴۹ براساس یافته های این پژوهش آبکندهای واقع در دامنه های کلاس شیب ۱۰ تا ۱۵ درصد، بیشترین طول دارند. در چنین دامنه هایی بکارگیری روشهای حفاظت خاک مانند روشهای زیستی و سازهای برای جلوگیری از تشکیل و گسترش آبکندها ضروری است.

حفاظت خاک، شیب دامنه، طول آبکند، فرسایش آبی